Oekraïense gelovigen in de gereformeerde traditie zijn het er doorgaans over eens dat de vorige regering niet deugde, zegt ds. Erik van Alten uit Kiev. Hij is uitgezonden door de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) in Nederland als docent aan het Evangelical Reformed Seminary of Ukraine (ERSU) in de Oekraïense hoofdstad.

„De Oekraïners snakken naar een land waarin eerlijkheid en transparantie heersen en waarin de corruptie wordt aangepakt. Helaas heeft de revolutie ook in de kerken verdeeldheid gebracht. Sommige christenen hebben met gevaar voor hun leven aan de frontlinie gestaan, anderen stellen vanuit Romeinen 13 dat je een wettige regering nooit door revolutie omver mag werpen.”

Oekraïners zijn geen vechters, stelt ds. Van Alten. „Ook met Rusland, waarvan ze in de loop van de geschiedenis veel hebben moeten verduren, willen ze in vrede leven. Maar je merkt wel dat veel Oekraïners het punt hebben bereikt waarop ze zeggen: We willen niet vechten, maar we laten ook niet langer ons land afpakken. Het nationalisme leeft sterk, vooral in het westen van het land.”

De kerken beseffen dat het in dit leven om meer gaat dan alleen nationale trots en een onafhankelijk Oekraïne, aldus ds. Van Alten. „Ze worstelen met de vraag wat het geloof in Jezus Christus in dit alles betekent en ze zoeken naar wegen om Hem bij mensen bekend te maken. Een voorbeeld hiervan zijn de vele gebedstenten die tijdens de revolutie op het onafhankelijkheidsplein werden opgezet. Ook gemeenteleden uit de Gereformeerde Kerk namen deel aan het gebed. In gesprekken en op Facebook merk je dat er een diep besef leeft dat Oekraïne alleen vooruitgang kan boeken als er een terugkeer naar Jezus Christus is.”

Galina Terentjeva, medewerkster van Light of the Resurrection, een organisatie die samenwerkt met Kom over en help (KOEH), stelt dat de revolutie openbaarde wat al lang in de harten van de Oekraïners leefde. „Het is terecht, maar ook weer gemakkelijk om de slechte regering te bekritiseren. Laten we ook voor de politici bidden en hun tonen dat het Koninkrijk van God niet van deze wereld is. Het is de tijd voor de kerk van Oekraïne om ons voor God te verootmoedigen en te belijden dat we niet genoeg een licht waren in deze donkere wereld.”

Andrei Malov, baptistenvoorganger in Makeevka, in de regio Donetsk (in oostelijk Oekraïne), is van mening dat de revolutie vroeg of laat móést plaatsvinden. „Het was niet alleen een revolutie vóór de Europese Unie, maar vooral ook tegen corruptie en wetteloosheid. Verbetering van de samenleving hoeft geen gevaar voor de kerk te zijn, integendeel, daarvoor heeft de kerk zelfs altijd gebeden.”

In de Krim en het zuidoosten van Oekraïne is de situatie erg moeilijk, stelt Malov. „Ik was deze week in Donetsk en merkte daar de onderlinge spanningen. De helft van de bevolking wil aansluiting bij Oekraïne, de andere helft –etnische Russen– zoekt zijn heil bij Rusland. De propaganda van de Russische media is er sterk. Er dreigt nu een nieuw etnisch conflict te ontstaan. Als de Russische invloed zal toenemen, zal dat ten koste gaan van de vrijheid voor de kerk”, zo denkt een bezorgde Malov.

Zijn broer Aleksander Malov woont sinds een jaar vlak bij Kiev. De revolutie ging volgens hem ten diepste over de waardigheid van het Oekraïense volk. „De bevolking is nu echter bevreesd dat alleen de namen veranderen, maar niet het systeem. Er heerst bepaald geen euforie. Het land is nu sterk verdeeld. Het gebrek aan evenwichtige informatie en een overvloed aan propaganda doen de onderlinge vijandschap versterken en de vrees voor een burgeroorlog toenemen.”

Anatoli Sinkevitsj, voorganger 
in de gemeente House of the Gospel in Rivne, West-Oekraïne, merkt op dat de meeste christenen in Oekraïne de vreedzame 
revolutie in Kiev hebben gesteund. „Ik ben ervan overtuigd dat de gebeden van de christenen in Oekraïne en van de gehele wereld hebben voorkomen dat er nog meer slachtoffers zijn gevallen.”

Poetin accepteert het verlies van Oekraïne niet en zint op wraak in de Krim, aldus Sinkevitsj. „Hoe ver kan hij gaan? Net zo ver als de EU en de VS hem zullen toestaan. Als het Westen alleen maar grote verontrusting uitspreekt, zal dat ons niet helpen. Europeanen begrijpen niet dat er nu openlijke oorlog is ontstaan. Laten de kerken bidden en ook beseffen dat mensen hier klaar zijn om te sterven in de strijd tegen de Russische agressor.”

De nieuwe interim-president Toertsjinov is een lekenprediker van een van de baptistenkerken. Hij heeft volgens Shannon Ford, werkzaam voor International Mission Board in Kiev, een houding van vertrouwen en respect teweeggebracht voor de nieuwe regering. „Het is nu zijn taak om helend bezig te zijn in dit verdeelde land. ”

Marina Dubova, een baptiste in Odessa, meldt dat er vrijdag een vastendag is geweest in alle kerken in Oekraïne. „Er waren ook speciale gebedsbijeenkomsten, zelfs gedurende de nacht. De christenen zijn niet bang, maar maken zich wel zorgen welke gevolgen de toenemende Russische invloed zal hebben op de kerken en of de revolutie zich uiteindelijk niet tegen de kerk zal keren. Oekraïne is een van de grootste christelijke landen in Europa en de duivel zal ons ongetwijfeld zwakker willen maken.”