Bush vraagt ‘rivalen’ om clementie jegens Irak
De Amerikaanse president Bush vraagt Frankrijk, Duitsland en Rusland om Irak zijn schulden kwijt te schelden. Bush telefoneerde daarover woensdag met zijn Franse collega Chirac, met bondskanselier Schröder en met president Poetin, een dag nadat in Washington de lijst werd gepubliceerd van landen waarvan bedrijven in aanmerking komen voor lucratieve wederopbouwcontracten voor Irak.
Frankrijk, Duitsland en Rusland ontbraken op die lijst omdat deze drie landen zich eerder dit jaar in de VN-Veiligheidsraad fel verzetten tegen de geplande Amerikaans-Britse invasie van Irak. Turkije staat wel op de lijst, hoewel dit land heeft geweigerd troepen te leveren. De Amerikanen mochten wel het Turkse luchtruim gebruiken voor logistieke vluchten. Frankrijk en Duitsland hadden dezelfde toestemming verleend, maar staan toch niet op de lijst omdat zij een „veiligheidsrisico” vormen, aldus het memorandum van het ministerie van Defensie dat de publicatie van de omstreden lijst begeleidde.
Chirac, Schröder en Poetin sneden alle drie het onderwerp aan toen Bush hun vroeg ex-minister James Baker te ontvangen als hij de kwestie van kwijtschelding van de Iraakse schulden komt bespreken. Bush was volgens ingewijden nogal geïrriteerd, niet zozeer door de reacties van zijn collega’s als wel door de timing van de publicatie van de straflijst door het Pentagon. De telefoongesprekken stonden al op Bush’ agenda en de publicatie van de straflijst was voor later gepland. De lijst verscheen echter voortijdig op een website van het Pentagon, waarbij de harde formulering van het begeleidende memorandum zelfs velen in Washington verraste.
Frankrijk en Rusland hebben nog veel te goed van Irak. De Russische minister van Defensie, Sergei Iwanov, achtte het woensdag „erg onwaarschijnlijk” dat Rusland de Iraakse schulden kwijtscheldt als het land wordt uitgesloten van wederopbouwcontracten. De Europese Unie onderzoekt of de uitsluiting van een aantal EU-lidstaten in strijd is met de afspraken over internationale aanbestedingen zoals die zijn overeengekomen binnen de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Volgens de Amerikanen gelden deze afspraken niet voor de betreffende contracten. Die worden namelijk afgesloten door het Voorlopig Bestuur van de Coalitie in Irak, dat geen partij is binnen de WTO. Volgens waarnemers is dit evenwel een goedkope uitvlucht omdat de belangrijkste partners in dat bestuur -Londen en Washington- de WTO-afspraken wel hebben ondertekend.