De stevige positie van Assad wordt door vrijwel iedereen verklaard door de niet-aflatende steun van Iran, maar vooral van Rusland aan het regime. Er zijn echter ook twee binnenlandse factoren, die waarschijnlijk veel belangrijker zijn dan deze buitenlandse steun.

Allereerst is gebleken dat het Syrische leger onvoorwaardelijk loyaal bleef aan president Assad. De presidenten van Tunesië en Egypte traden in 2011 af, nadat de legerleiding hun duidelijk had gemaakt niet bereid te zijn voor hun politiek overleven te vechten. Slechts de Syrische legertop –en niet de westerse druk– zou Assad kunnen dwingen af te treden, maar er is niets wat in deze richting wijst.

Daarnaast speelt de enorme onderlinge verdeeldheid van de oppositie het Syrische regime in de kaart. De Syrische president hoeft niet eens de tactiek van verdeel-en-heers toe te passen om de oppositie te verdelen, omdat deze oppositie dit zélf al doet. En de afgelopen dagen werd duidelijk dat de onderlinge verbittering en haat nog zullen toenemen.

In het noorden van Syrië werd vorige week zaterdag Abu Khalid al-Suri vermoord door de beweging Islamitische Staat van Irak en de Levant (ISIL). Deze Abu Khalid behoorde tot de alliantie van het Islamitisch Front, dat sinds maanden in een bloedige oorlog verwikkeld is met de ISIL. Dat had tot gevolg dat het Westen dit Islamitisch Front opeens begon te beschouwen als „gematigd” islamitisch, maar niets is minder waar. Abu Khalid al-Suri werd ruim een jaar geleden door al-Qaidaleider Zawahiri aangesteld als zijn gezant in Syrië.

De aan al-Qaida gelieerde Jabhat al-Nusrabeweging publiceerde dinsdag een officiële verklaring die er niet om loog: de ISIL kreeg vijf dagen de tijd om Syrië „en zelfs Irak” te verlaten. Zo niet dan zouden de andere islamitische allianties „ISIL totaal vernietigen.”

Het lijkt erop dat ISIL inmiddels inderdaad gehoor heeft gegeven aan die oproep. De strijders zouden diverse stadjes in het noorden van Syrië hebben verlaten, meldden diverse media gisteren. AP meldde dat de ISIL-strijders zich hebben teruggetrokken in de noordoostelijke stad Raqqa, de eerste provinciehoofdstad in Syrië die in handen van de rebellen viel.

Gevechten tussen rivaliserende rebellengroepen hebben afgelopen twee maanden zeker 3000 levens geëist.

Intussen is het met het seculiere Vrije Syrische Leger niet veel beter gesteld. Enkele weken geleden werd generaal Saleem Idriss afgezet als hoofd van de militaire raad die dit Vrije Syrische Leger leidt. Hij werd vervangen door Abdel Ilah al-Bashir. Generaal Idriss zat op dat moment in Qatar; later bleek dat Saudi-Arabië de drijvende kracht was geweest achter diens vervanging.

Er verscheen een aantal video’s op internet waarin verschillende commandanten van het Vrije Syrische Leger de afzetting van generaal Idriss een coup noemden. Inmiddels lijkt er sprake te zijn van niet één, maar twee Vrije Syrische Legers. Sommige analisten vragen zich af hoelang het zal duren voordat deze twee elkaar gaan bevechten.

De benoeming van Bashir als het nieuwe hoofd van de militaire raad van het Vrije Syrische Leger zou Assad trouwens ook op een andere manier in de kaart kunnen spelen.

Vanaf het begin hing er een waas van geheimzinnigheid om de persoon van Bashir. Bekend was dat hij een gewapende militie had geleid in de Golanhoogte, dicht bij de grens met Israël. Hier had vorig jaar een gewapende confrontatie plaatsgehad tussen deze militie en het Syrische leger, waarbij een aantal militieleden werd gedood.

Volgens mededelingen van het Vrije Syrische Leger was ook Bashir hierbij om het leven gekomen, totdat enkele maanden later plotseling bleek dat hij was opgenomen in een Israëlisch ziekenhuis, waar hij medische behandeling kreeg en vervolgens weer herstelde.

Dit heeft ook binnen bepaalde kringen van de Syrische oppositie wantrouwen gewekt tegen Bashir. Er wordt gefluisterd: is hij misschien een Israëlische spion geworden die door de Mossad wordt betaald?