Kerk & religie

Dr. Bart Jan Spruyt schrijft tweede boek over ds. Doornenbal

Ruim vier jaar geleden publiceerde dr. Bart Jan Spruyt een boek over ds. J. T. Doornenbal, ”Als je eenmaal hebt liefgehad”. Na drie herdrukken en het verzamelen van veel nieuw materiaal werkt hij aan een nieuw boek over de dominee van Oene.

Jan van Reenen
1 March 2014 08:34Gewijzigd op 15 November 2020 09:07
Ds. Doornenbal. beeld RD
Ds. Doornenbal. beeld RD

Ds. Doornenbal (1909-1975) was hervormd predikant in de plaatsen Woubrugge, Kesteren en Oene. Hij kreeg bekendheid door zijn bijdragen in de Hervormde Kerkbode van de classis Harderwijk, met beschouwingen over een veelheid aan onderwerpen. Na zijn dood zijn die stukjes in boekvorm uitgegeven. Spruyt tekent in ”Als je eenmaal hebt liefgehad” een portret van ds. Doornenbal en beschrijft hem als de belichaming van een traditie die in de vergetelheid is geraakt.

De leraar geschiedenis en docent kerkgeschiedenis aan het Hersteld Hervormd Seminarie, die bijna elke dag wel een stukje van ds. Doornenbal leest, typeert deze predikant als iemand met „bevindelijke diepte en katholieke breedte.” „Ds. Doornenbal was op en top hervormd, maar hij had een open oog voor andere kerkgenootschappen. Hij ging doordeweeks met een gerust hart voor in afgescheiden gezelschappen. Net zo gemakkelijk sprak hij zijn waardering uit voor de rooms-katholieke non Theresia van Lisieux.”

Tegelijk was hij een door en door bevindelijk gereformeerd predikant. „Hij schreef eens dat er tegenwoordig veel zelfverzekerde gelovigen zijn, maar dat er ook een groep mensen is die iets van het heil hebben gezien en het vaak ook weer kwijt zijn. „Voor hen ben ik er”, voegde hij eraan toe.”

Hierbij komt de liefde van ds. Doornenbal voor natuur, proza en poëzie. „Hij had een kunstenaarsziel”, zegt dr. Spruyt. Hij geeft aan beïnvloed te zijn door de manier van kijken van de Oener predikant. „Als hij bijvoorbeeld een kerkje bij avond beschreef, liet hij zien hoe het licht vanuit het gebouw naar buiten viel en de omgeving verlichtte.”

Volgens Spruyt had ds. Doornenbal als geen ander door dat er in het midden van de vorige eeuw iets verloren ging. „Hij voelde aan dat er een oude wereld verdween en dat er een nieuwe voor in de plaats kwam die hard, kaal en zakelijk was en waar een minder goede bedding voor het Evangelie zou zijn.”

Tijdens lezingen over zijn boek kwam dr. Spruyt met veel mensen in aanraking die hem tekstmateriaal en foto’s van ds. Doornenbal gaven. Die wil hij publiceren. Bij het doorspitten daarvan kwam hij erachter dat de dichter Gerrit Achterberg niet alleen een vriend van ds. Doornenbal was maar ook een familielid.

Een uitspraak van ds. J. J. Timmer in een preek uit 1938 houdt hem nog steeds bezig: „Met recht kan een kind van God zeggen, met die bekende godgeleerde: „Zalig zijn zij die heimwee hebben, want ze zullen thuiskomen.”” Spruyt: „Die uitspraak is altijd aan ds. Doornenbal toegeschreven, maar deze werd gedaan toen hij nog niet bekend was. Ik ga zeker uitzoeken wie die bekende godgeleerde was – en dat komt ook in het nieuwe boek.”

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer