„Nederland brievenbus van Oekraïense rijken”
RIJSWIJK/KIEV (ANP). Vooraanstaande rijke Oekraïense vrienden van de verdreven president Viktor Janoekovitsj verbergen via Nederlandse dekmantelfirma’s hun geld. Die beschuldiging doet Daria Kaleniuk, directeur van het Anti-Corruption Action Centre in de hoofdstad Kiev, in een interview met het ANP. Zij tracht de geldstromen vanuit Oekraïne naar het buitenland te achterhalen.
Haar instituut is bezig met het doorspitten van teruggevonden documenten van de verdreven machthebbers, onder wie president Viktor en zijn zoon Alexander Janoekovitsj. De laatste heeft twee brievenbusfirma’s in Den Haag.
„Nederland wordt door zogenoemde Oekraïense PEP’s, politieke figuren en hun vrienden die vatbaar zijn voor corruptie, gebruikt als vluchthaven”, aldus Kaleniuk. „Daar kunnen ze brievenbusfirma’s opzetten, buiten het bereik van de belasting blijven en hun identiteit verbergen.”
Hoeveel geld is er in of via Nederland ondergebracht?
Kaleniuk: „Ik denk niet dat veel geld uit Oekraïne op Nederlandse rekeningen staat. Het gaat slechts om dekmantelfirma’s. Maar via die bedrijven kunnen we wel geld en bezittingen in andere landen vinden, zoals op Jersey bijvoorbeeld.”
Wat moet in Nederland gebeuren om het geld terug te halen?
Kaleniuk: „Nederlandse financiële toezichthouders moeten de EU-richtlijnen volgen om verdachte witwastransacties op te sporen. Ook de financiële dienstverleners die dit mogelijk maken, moeten trouwens onder de loep worden genomen. En onderzoeksinstanties moeten daar eveneens scherp naar kijken.”
Heeft u voorbeelden van verdachte transacties?
Kaleniuk: „Ja. In onze onderzoekingen zijn we gestoten op een Nederlands bedrijf, dat een aandelenkapitaal heeft van slechts één euro. Dat bedrijf werd gesticht in april 2013, maar zag vrijwel meteen kans om meer dan 100 miljoen euro te investeren in zonne-energiebedrijven van voormalig vicepremier André Klyoeyev, een vriend van president Janoekovitsj. Dit bedrijf moet bankrekeningen en tegoeden hebben in Nederland, waarop beslag kan worden gelegd.”
Wat doet de nieuwe regering in de Oekraïne zelf?
Kaleniuk: „Die zal naar wij verwachten spoedig een opsporingsinstantie installeren, die samen met buitenlandse opsporingsdiensten de bevroren tegoeden kan terughalen. We zullen onze hulp en kennis aanbieden.”
Enig idee of de vermogensaanwas - van 7 miljoen dollar naar 510 miljoen dollar in 3 jaar - van presidentszoon Alexander Janoekovitsj ooit zal terugvloeien naar Kiev?
Kaleniuk: „Ja, dat is mogelijk. Een deel van zijn bezittingen ligt namelijk in Oekraïne. Na zorgvuldig onderzoek door onafhankelijke opsporingsinstanties komt dat geld terug bij het Oekraïense volk.”
