Merkwaardige woorden. We hebben van de nu geëmeriteerde hoogleraar de uitleg ervan nog tegoed. Daar wachten we rustig op. Toch was ik zo vrij alvast op zoek te gaan naar de vindplaats. Ik vond er zelfs twee – en raakte al lezend (opnieuw) onder de indruk van Flavels hartstochtelijke preken. Hij preekte niet óver Christus. Maar hij preekte Christus, en wel de gekruisigde.

In zijn preek over Mattheüs 24:45-47 (”The character of a true evangelical pastor”) reikt Flavel enkele middelen aan die een prediker dienstbaar kunnen zijn. Wat kenmerkt de ware dienaar van het Woord, bijvoorbeeld in de keuze van zijn preekstof? Ik citeer: „Een wijze dienaar zal de zielen van zijn mensen bestuderen, meer dan de beste door mensen geschreven boeken. Hij zal zijn tekstkeuze niet laten bepalen door wat het makkelijkst voor hemzelf is, maar door wat voor hen het meest nodig is.”

Flavel geeft een eerlijk getuigenis aangaande zijn kudde: „Het grootste deel van onze gemeenten bestaat uit arme, onwetende en onwedergeboren mensen, die noch hun ellende noch hun geneesmiddel kennen. Dat moet ons ertoe brengen de grote leerstukken van overtuiging, wedergeboorte en geloof te prediken. Met het gebed in ons hart tijdens het studeren: Heere, welke woorden zullen we kiezen, die het allerbest in hun harten overbrengen zowel het besef van hun zonde en gevaar, als de volheid en de noodzaak van Christus?”

Het is in dat verband dat Favel zijn opmerkelijke stelling poneert: „Ik wil u zeggen dat een gekruisigde stijl het best de predikers van een gekruisigde Christus past.” In de Woordbediening hebben inhoud en vorm een samenhang. „Een ernstige en betamelijke stijl betaamt de lippen van Christus’ gezanten. Nooit wordt ons toegestaan in onze uitdrukkingen hetzij grof te zijn, hetzij opgesmukt. De woorden die we kiezen zijn eerder stevig en solide dan opzichtig en zwierig. Een koopman heeft meer belang bij een schip met een degelijke bodem en een toereikend ruim, dan bij een verguld achtersteven. De woorden zijn slechts dienstbaar aan de inhoud.”

Op die inhoud gaat Flavel met name in als hij het Woord bedient over 1 Korinthe 2:2 (”The Fountain of Life”). Het is de andere preek waarin hij wijst op de noodzaak van ”a crucified style” in de prediking van de gekruisigde Christus. „Jezus Christus en Die gekruisigd – Paulus wilde niet anders weten dan dat. De gekruisigde Christus, Die preekte de apostel onverdroten en onverbloemd. Hij preekte Hem telkens en telkens weer, en hij deed het op gekruisigde wijze. Niet in beweeglijke woorden van menselijke wijsheid maar in betoning van geest en kracht.”

Wat Flavel over de apostel en diens bediening zegt, geldt ook zijn eigen prediking: „Al zijn preken waren zo vol van Christus, dat zijn hoorders moeten hebben gedacht dat hem geen andere leer was bekendgemaakt dan alleen deze. Merk daarom op: er is geen leerstuk dat uitmuntender is en dat nodiger is om te worden gepreekt en bestudeerd dan het leerstuk van Jezus Christus en Die gekruisigd!”

Wat Flavel heeft bewogen –en wat ook nu nog elke evangeliedienaar moet bewegen– om met zo veel klem de gekruisgde Christus te prediken, brengt hij als volgt onder woorden. „De kostbare en onsterfelijke zielen van mensen zijn aan ons toebetrouwd. Zielen, op welke God Zijn gedachten van eeuwigheid heeft gericht. Want om hen te verwerven heeft Christus Zijn eigen bloed gestort, en om hen in te winnen en hen tot het huwelijk met Hem te brengen, heeft Hij Zijn dienaren hun taak gegeven. Van hun hand zal Hij aangaande hen rekenschap eisen op de grote dag!”

Reageren? welbeschouwd@refdag.nl