Geschiedenis in genen af te lezen
De sporen van de Europese koloniale periode, het Mongoolse rijk en de Arabische slavenhandel zijn allemaal terug te vinden in de genen van moderne mensen. Dat hebben Britse en Duitse wetenschappers donderdag gezegd.
De wetenschappers analyseerden bijna 1500 DNA-monsters van 95 verschillende bevolkingsgroepen over de hele wereld. Deze gebruikten zij om een kaart met genetische overeenkomsten te maken die vierduizend jaar menselijke geschiedenis beslaat. Door een specifiek moment te onderzoeken waarop een bepaald DNA-onderdeel ontstond, konden zij de genetische vermenging van bevolkingsgroepen koppelen aan historische gebeurtenissen.
Sommige van deze verbanden werden al langer aangenomen, maar andere kwamen als een verrassing. Zo suggereerden DNA-monsters van het Chinese Tu-volk dat zij zich rond 1200 hebben vermengd met een Europese bevolkingsgroep die gerelateerd is aan de moderne Grieken. Deze genetische schakel is mogelijk afkomstig van handelaars die reisden via de Zijderoute.
Een andere interessante ontdekking versterkt de legende van het Pakistaanse Kalash-volk dat zegt af te stammen van soldaten van Alexander de Grote. De monsters tonen aan dat dit volk tot ongeveer 300 voor Christus, de periode van Alexanders militaire campagne in Azië, genetisch geïsoleerd waren.
„Onze datering komt sterk overeen met hun legende”, zei geneticus van het Max Planck Instituut voor Evolutionaire Antropologie in Leipzig Daniel Falush.
Met een techniek genaamd ‘chromosoomschilderen’ konden de onderzoekers meer genetische veranderingen aantonen die door historische gebeurtenissen werden veroorzaakt. Zo kwam door de Arabische slavenhandel Afrikaans DNA tussen 800 en 1000 in het Middellandsezeegebied en Midden-Oosten terecht.
Met de resultaten kunnen wetenschappers afleiden welke gevolgen historische gebeurtenissen voor de bevolkingsopmaak hebben. „Van sommige van deze historische gebeurtenissen hebben we bronnen, maar we weten zelden wat voor demografische impact deze gebeurtenissen hebben”, zei universiteitsdocent populatiegenetica Graham Coop van de Universiteit van Californië, die niet bij het onderzoek betrokken was.
Het wordt in de toekomst mogelijk moeilijker om soortgelijk onderzoek te doen, omdat de vermenging van bevolkingsgroepen door mondiale migratie veel sneller gaat. „We hopen dan ook dat dit mensen aanmoedigt om snel DNA-monsters te verzamelen”, aldus Falush.