De Algemene Rekenkamer constateert in een donderdag gepubliceerd rapport dat de uitgaven voor het kabinet daalden met 98 miljoen euro, terwijl het de bedoeling was 600 miljoen euro te besparen. Door die tegenvaller van 502 miljoen euro verslechterde het overheidstekort met 0,08 procent van het bruto binnenlands product.

In 2012 werd bijna 4,6 miljard euro aan zorgtoeslag verdeeld onder 6,2 miljoen huishoudens. Het kabinet had verwacht dat het aantal ontvangers van de toeslag met 410.000 zou dalen, maar dat waren er uiteindelijk 200.000 minder. Ook steeg de gemiddelde zorgtoeslag met 8 euro, terwijl het kabinet ervan uitging dat de toeslag met 50 euro per huishouden zou dalen.

Het kabinet heeft de Tweede Kamer „beperkt” geïnformeerd over de tegenvaller voor het Rijk, het aantal ontvangers van de zorgtoeslag en de maatschappelijke gevolgen, aldus de Algemene Rekenkamer. De ministers Edith Schippers van Volksgezondheid en Jeroen Dijsselbloem van Financiën beloven in een reactie voortaan meer aandacht te besteden aan de informatie over de voortgang en de effecten van de bezuinigingen op de zorgtoeslag. De rekenkamer roept hen op dat ook bij andere bezuinigingsmaatregelen te doen.

De ministers vinden dat de beoogde bezuiniging op de zorgtoeslag in 2012 „vrijwel volledig” is behaald. Volgens hen moet er onderscheid worden gemaakt tussen maatregelen en mee- en tegenvallers, al doen ze dat nog niet in hun informatie aan het parlement. Dat de uitgaven aan zorgtoeslag door allerlei ontwikkelingen hoger zijn uitgevallen dan verwacht, staat volgens de ministers los van de verlaging van het uitgavenniveau dat met de maatregel werd beoogd. Uit een berekening van het Centraal Planbureau blijkt dat als het kabinet de bezuinigingsmaatregel niet had genomen, 548 miljoen euro meer zou zijn uitgegeven aan zorgtoeslag in 2012.

De zorgtoeslag werd in 2006 ingevoerd als tegemoetkoming voor de verplichte zorgpremie toen de verplichte zorgverzekering een einde maakte aan het onderscheid tussen ziekenfonds en particuliere verzekering. De hoogte van de toeslag hangt samen met het inkomen en met de situatie thuis. Wie meer verdient, krijgt minder toeslag. Boven een bepaald inkomen is er geen recht op zorgtoeslag.

SP-Tweede Kamerlid Tjitske Siderius vindt dat dit rapport laat zien dat het bezuinigingsbeleid van het kabinet averechts werkt. „Door de stapeling van bezuinigingen verdwijnen banen en worden inkomens van mensen verlaagd. Wat het kabinet aan de ene kant denkt te besparen, komt er aan de andere kant bij omdat meer mensen een beroep doen op zorgtoeslag. Het kabinet bijt in de eigen staart. Wat het nog erger maakt is dat de Rekenkamer zegt dat de Kamer slechts ‘beperkt’ geïnformeerd is. Na Plasterk lijken ook Dijsselbloem en Schippers het informeren van de Kamer niet al te serieus te nemen. Dat kan natuurlijk echt niet.”