Thuishaven voor ongeneeslijk zieken
ERMELO. „Ik kan niets meer voor u doen.” Het komt hard aan als een arts dit zegt. Uitbehandeld. Hoe leven mensen verder na zo’n klap? Het Centrum voor Ondersteuning van Ongeneeslijk Zieken De Villa in Ermelo wil hen daarbij helpen.
„Hoe vertel ik vrienden dat ik mijn laatste levensfase ben ingegaan?” „Vangen we de lichamelijke beperkingen die ik ga krijgen thuis of elders op?” „Hoe bespreek ik op een goede manier de uitvaart met mijn kinderen?”
Ineke den Herder hoort dergelijke vragen regelmatig stellen. Ze is directeur van de Willem Holtrop Hospice in Ermelo en stond aan de basis van De Villa. Inmiddels fungeert ze als coördinator van het kenniscentrum en steunpunt voor mensen die een ongeneeslijke ziekte hebben.
Den Herder: „Soms sluit een ongeneeslijk zieke zich af van zijn omgeving, omdat zijn leven geen zin meer zou hebben. Ik wil zo iemand graag laten ontdekken dat zijn leven wel zin heeft.”
De Villa ligt naast het station van Ermelo. Het gelijknamige, statige pand dateert uit 1885 en biedt sinds eind vorig jaar onderdak aan het centrum. Den Herder: „We hebben bewust niet voor een achterafgelegen lokaaltje gekozen. De Villa staat midden in de samenleving en geeft gasten het gevoel er te mogen zijn.”
De Villa valt net als de hospice onder de Stichting Palliatieve Zorg Veluwe en is op dit moment op maandag en donderdag geopend. Medewerkers zijn wel alle werkdagen telefonisch bereikbaar.
Het streven is om op termijn dagelijks als thuishaven te fungeren voor bezoekers uit Ermelo en omgeving. Niet alleen kankerpatiënten, maar ook mensen met chronische longziekten, hart- en orgaanfalen en neurologische aandoeningen zoals ALS en MS zijn er welkom.
Wat vormde de aanleiding voor De Villa?
„De vragen van en ervaringen met bewoners van de hospice. Zij gaven aan graag eerder informatie over bijvoorbeeld een hospice te hebben gehad. En nog belangrijker: veel mensen vertelden dat ze voor hun gevoel tussen wal en schip raakten na het gesprek met een arts waarin hij vertelde niets meer voor hen te kunnen betekenen. Dat hun ziekte ondanks alle behandelingen progressief is. Velen weten zich geen raad met het vaak goed bedoelde advies van een arts: „Ga er nog maar van genieten.” Hoe doe je dat als je levensverwachting een vraagteken is?”
Wat zijn uw intenties?
„Een laagdrempelige voorziening bieden waar mensen binnenlopen om hun problemen en vragen voor te leggen en waar ze zich veilig voelen.
We willen gasten uit hun isolement halen, want chronisch zieken voelen zich soms eenzaam tussen vier muren. Dankzij het contact met anderen komen zij ook met verhalen thuis. Mensen kunnen dus niet alleen aankloppen voor advies, maar in De Villa ook hun krantje lezen, tv-kijken of creatief bezig zijn. Tussen de middag bieden we hun een verwenlunch aan.
Onze verpleegkundigen zijn werkzaam in de palliatieve zorg. Dat is belangrijk, want in de omgang met chronisch zieken moet je kunnen horen wat niet gezegd wordt en opmerken wat niet getoond wordt.”
Zijn mantelzorgers ook welkom?
„Meer dan welkom. Mantelzorgers verlenen vaak hele dagen zorg en gaan door tot het hun echt niet meer lukt. Om te voorkomen dat zij overbelast raken, bieden wij hun een luisterend oor en praktische informatie.”
De Bijbel is uw uitgangspunt. Wat betekent dit concreet?
„De verpleegkundigen en vrijwilligers zijn christen of respecteren de grondslag. De bezoekers kunnen desgewenst een gesprek aanknopen met een geestelijk verzorger.”
Welke plek neemt De Villa in het zorglandschap in?
„Wij vormen een ontbrekende schakel in de keten van palliatieve zorg. Graag werken we samen met zowel zorgverleners, huisartsen als predikanten. Medische en zorgvragen worden in overleg met de bezoekers altijd teruggekoppeld naar de huisarts en de zorgverleners.”
Wie bekostigt deze vorm van hulp?
„Toen de plannen voor het centrum rond waren, ontvingen we een gift van 50.000 euro. Ik heb dit als een besturing van Hogerhand ervaren. Met deze en andere soms forse donaties is De Villa opgeknapt en kunnen we de eerste anderhalf jaar draaien.”
Soortgelijke initiatieven strandden. Hoe ziet u de toekomst?
„Ik heb er alle vertrouwen in dat gemeenten en zorgverzekeringen ons financieel gaan steunen. Dit initiatief komt op een goed moment en past in het streven van de overheid naar een participatiemaatschappij.
Het kabinet wil mensen daarnaast zo lang mogelijk thuis laten wonen. Verder kan ons centrum regelmatig een beroep op de duurdere tweedelijnszorg voorkomen.”
