Gemeenten moeten bijstandsgerechtigden gaan vragen een tegenprestatie te leveren voor hun uitkering. Weigert een gemeenten hiervoor beleid op te stellen, dan dient volgens Potters een sanctie te volgen.

Begin deze week spraken Klijnsma en de coalitiefracties met de ‘bevriende’ oppositiepartijen D66, ChristenUnie en SGP af de scherpste kantjes van de wet af te halen. Kern van de afspraken is dat gemeenten meer ruimte krijgen bij het uitvoeren van de strengere bijstandsregels. Het akkoord was nodig om het wetsvoorstel te verzekeren van voldoende steun in de Senaat. Daar heeft het kabinet geen meerderheid.

Volgens de nieuwe wet worden de bijstandsregels flink aangescherpt. Bijstandgerechtigden die niet netjes gekleed op een sollicitatiegesprek verschijnen of weigeren te verhuizen voor een baan, kunnen straks forse sancties krijgen. Ook kunnen bijstandsgerechtigden gekort worden op hun uitkering als ze de kosten van levensonderhoud met huisgenoten kunnen delen. Die bepaling geldt ook voor AOW’ers die bijvoorbeeld met een van hun kinderen samenwonen.

De oppositiefracties die niet betrokken waren bij het akkoord met het kabinet, zijn zeer kritisch over de wet. Wat de SP betreft moet die de prullenmand in. Het CDA wil in elk geval dat AOW’ers ontzien worden bij de ‘kostendelersnorm’.

VVD’er Potters ziet de nieuwe wet ondanks de aanpassingen nog steeds als „veel strenger” dan de huidige. „De tijd van achteroverleunen is met deze wet echt voorbij.” Maar Kamerlid John Kerstens van coalitiegenoot PvdA vindt dat de aanscherping dankzij de afspraken met de drie oppositiepartijen „wel meevalt”. Tussen Potters en Kerstens ontstond in het debat een wat wrevelige woordenwisseling. Kerstens suggereerde dat zijn VVD-collega te weinig onderscheid maakt tussen bijstandsgerechtigden die niet kunnen en die niet willen werken.