Het Laakkwartier is, aldus Theo Hettema van de stuurgroep Pionieren in Laak, een wijk met veel allochtonen, veel jongeren, veel eenzaamheid en veel schuldhulpverlening. In het stadsdeel zijn de traditionele kerken bijna verdwenen. De beeldbepalende kerkgebouwen van twee rooms-katholieke parochies, twee hervormde wijkgemeenten en een gereformeerde kerk zijn gesloopt of verkocht aan migrantenkerken of een moskee. Sinds 1994 staat er een buurt-en-kerkhuis, De Oase.

Voor Pionieren in Laak wordt voor drie jaar een parttimepionier (70 procent) aangesteld. De projectkosten bedragen 136.000 euro. De wijkgemeente Kerk in Laak, het college van kerkrentmeesters van de protestantse gemeente ’s-Gravenhage, de afdeling missionair werk en kerkgroei van de Protestantse Kerk en de Maatschappij van Welstand financieren de pioniersplaats. Zij waren gisteren ook de ondertekenaars van de samenwerkingsovereenkomst.

Hettema vertelde dat de stuurgroep vanuit De Oase een buurt- en geloofsgemeenschap „wil laten groeien met een eigen wijze van vieren.” Daarnaast wil de stuurgroep werken aan een netwerk van contacten met mensen in Laak.

Missionair werker Petra de Nooy (30) woont en werkt sinds enkele weken in de wijk. In gesprekken is haar de openheid van de wijkbewoners opgevallen. Uit nogal wat reacties bleek dat er weinig saamhorigheidsbesef bestaat. De mensen verwachten dat een kerk kan zorgen voor meer betrokkenheid op elkaar.

De Nooy is van plan veel de wijk in te gaan. Ze wil zich vooral richten op mensen die tussen de 20 en de 40 jaar oud zijn. Niet alleen omdat er veel jongeren zijn, maar ook omdat ze zelf tot die leeftijdscategorie behoort. Ze wil zo veel mogelijk aansluiting zoeken bij de taalbeleving van de bewoners, en de mensen een gevoel van welkom-zijn geven.

Het einddoel is volgens De Nooy „een plaats om te bidden en om over God te horen voor de mensen in Laak. We willen vieringen houden en een plek zijn waar mensen Jezus kunnen volgen.”

Zendingsland

Ds. Hans van Arkel, leidinggevende van het missionaire werk van de Protestantse Kerk, maakte een vergelijking met zendingswerk. „Zendelingen moeten eerst de taal van het land leren voordat ze uitgezonden werden. Verder moeten ze, als ze in het zendingsland zijn, kennismaken met de cultuur voordat ze aan de slag kunnen gaan. Hier kunnen missionair werkers van leren.”

Ds. Van Arkel zei dat de pioniersplekken de tijd moeten kunnen krijgen om te groeien. Maar, zo voegde hij eraan toe, „we hebben wel de afspraak gemaakt dat er over drie jaar iets moet staan.” Zijn droom is dat over een aantal jaren elke gevestigde kerkelijke gemeente in Nederland een pioniersplek naast zich heeft.

De Protestantse Kerk wil vóór 2017 honderd pioniersplekken helpen stichten. Een pioniersplek is een vernieuwende vorm van kerk-zijn die aansluit bij de veranderende cultuur en die allereerst gericht is op mensen die het Evangelie niet kennen en niet (meer) betrokken zijn bij een bestaande kerk. Het kan bijvoorbeeld gaan over Bijbelse verhalen in een café, een kledingruilwinkel, een huiskerk, een klooster nieuwe stijl of een jongerennetwerk.

Pionieren kan in een nieuw gebied, zoals een nieuwbouwwijk, maar het kan ook in een omgeving waar al een kerk is, maar dan voor een specifieke doelgroep.