Dr. Van ’t Slot hoorde Bonhoeffer vernieuwend over verzoening spreken
Het christelijk geloof vraagt om een vertaling in het alledaagse leven. Of, zoals de Duitse theoloog Dietrich Bonhoeffer het graag zei: in het concrete leven. En dat is niks geen „zweverigheid”, vindt dr. E. van ’t Slot. „Geloven heeft te maken met het laatste woord dat de eeuwige Rechter over ons leven zal uitspreken. Maar het heeft ook te maken met het leven hier en nu.”
Dr. Van ’t Slot, die in 2010 promoveerde op een onderzoek naar Bonhoeffers kritiek op het geloofsbegrip van Karl Barth, is voorzitter van het Bonhoeffer Werkgezelschap. Dat organiseerde onlangs met de Protestantse Theologische Universiteit en de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) een studiedag over Dietrich Bonhoeffers boek ”Aanzetten voor een ethiek”.
Als student maakte dr. Van ’t Slot, fellow aan de RUG, voor het eerst kennis met Bonhoeffer. „Dat begon met het boek ”Aanzetten voor een ethiek”. Als tweede- of derdejaarsstudent theologie hoorde ik een lezing over de verzoening waarin dit boek werd geciteerd. Het ging daar over de manier waarop onze mensenwereld zijn hardheid ongeremd op Jezus botviert, maar hoe Hij juist zo de zonde draagt en vergeeft. Op die manier had ik nog nooit zo bewust over de verzoening horen spreken.”
Na die lezing fietste hij meteen naar een antiquariaat om de Ethiek aan te schaffen. „Het was niet allemaal gemakkelijk wat ik daar las, maar ik vond er genoeg schatten in die mij bleven triggeren.”
Wat waardeert u vooral in Bonhoeffer?
„Dat hij er steeds op wijst dat het geloof om een vertaling vraagt in het leven hier en nu. Rechtvaardiging door het geloof betekent dat het geloof heel je leven verandert. Dat je Zijn roepstem gehoorzaamt. Dat kan tot radicale keuzes leiden. Dat zie je in Bonhoeffers eigen leven terug. Hij vond zelfs de moed om in de Tweede Wereldoorlog zijn leven te wagen.”
Hoe heeft Bonhoeffer uw denken beïnvloed?
„Ik heb er veel meer oog voor gekregen dat alles wat de kerk doet en zegt, ingrijpt in hoe je in de wereld staat. Sterker nog: dat is vaak het voornaamste doel waarmee we in de kerk spreken, preken en handelen. Je hoopt dat er door de woorden, en daden, van de kerk zondaren tot behoud mogen komen. Maar behoud is niet alleen iets voor hierna. Juist nu heeft het gevolgen.”
Hoe actueel is zijn Ethiek?
„De vertalers hebben het de titel ”Aanzetten voor een ethiek” gegeven. Dat is omdat het boek nog niet af was. Maar ook omdat het echt „aanzetten” geeft: om zelf na te denken over je handelen als christen. Je vindt er geen kant-en-klare voorschriften. Maar wel genoeg prikkelende stof om er in je eigen situatie mee aan de slag te gaan.”