De miniconferentie komt op het moment dat de oppositie in Noord-Holland steeds openlijker vraagtekens plaatst bij de noodzaak van de nieuwe reactor. Pallas moet vanaf 2023 het decor vormen van hoogwaardig onderzoek naar onder meer recycling van nucleair afval. Daarnaast is het plan Pallas, net als de huidige reactor in Petten, in te zetten voor de productie van medische isotopen. Wereldwijd spelen die een belangrijke rol bij het diagnosticeren van kanker.

Maar de twijfel groeit of daarvoor straks wel een kernreactor van ruim een half miljard euro in de Pettemer duinen moet verrijzen, zegt GroenLinks-Statenlid Titia van Leeuwen. „We zien internationaal dat steeds meer ziekenhuizen zelf isotopen produceren met eigen cyclotrons. Deze deeltjesversnellers lijken zeker op termijn een serieus alternatief. Dus dringt de vraag zich op: is Pallas echt noodzakelijk?”

Samenhangend daarmee is er de onzekerheid of voor Pallas een sluitende businesscase is te maken. Noord-Holland en het Rijk stopten 2 jaar geleden onder die voorwaarde elk 40 miljoen euro in de opstartfase van het project. Maar de honderden miljoenen euro’s die straks nodig zijn voor de bouw en de exploitatie, moeten komen van marktpartijen.

Daarvoor zijn buitengewoon ingewikkelde scenario’s ontwikkeld, vertelt woordvoerder Adnan Tekin van coalitiepartij PvdA. Hij is voorstander van Pallas, maar erkent dat de plannen voor de businesscase moeilijk te beoordelen zijn. „Wat dat betreft is deze bijeenkomst heel goed. Er komen straks momenten aan waarop wij als Staten moeten zeggen: we gaan door met Pallas of niet. Dan is het zaak dat we een gedegen oordeel kunnen geven. Nu gaat de materie inhoudelijk vaak nog boven ieders pet.”

Tijdens de bijeenkomst maandag komen pleitbezorgers en criticasters van de Pallas-plannen aan het woord. Nog onder voorbehoud is een (video)bijdrage uit Canada, dat heeft besloten volledig in te zetten op cyclotrons.