Blik op de belangrijkste strijdende groepen in Syrië
BEIROET (AP). Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste strijdende groepen in Syrië.
Ondanks dat in het begin van het conflict veel militairen overliepen naar de oppositie en ondanks het verlies van een aanzienlijk gebied aan de rebellen, blijft het Syrische regeringsleger een zeer sterke tegenstander van de oppositie, die veel kleiner is en minder wapens heeft. De groep rondom president Bashar Assad blijft verenigd en voorkomt dat op hoog niveau mensen overlopen, wat diens macht zou verzwakken. Het leger heeft op succesvolle wijze zijn grootste voordeel ingezet: een sterke luchtmacht om gebieden in handen van de rebellen te bestoken en regeringsbases in rebellengebieden te beschermen. Assad heeft zijn overbelaste leger het afgelopen jaar een impuls gegeven door de oprichting van de Nationale Defensiemacht, een proregeringsmilitie die zwaar leunt op de Syrische minderheidsgemeenschappen en die door Iran zou worden getraind.
De Libanese sjiitische militante beweging heeft gewapende strijders naar Syrië gestuurd om samen met Assads leger te vechten, een flinke opsteker voor de Syrische strijdkrachten. Hezbollah-leider Sheik Hassan Nasrallah heeft gezegd dat hij alles zal doen wat nodig is om de Syrische regering te redden. Syrië is al tientallen jaren beschermheer en bondgenoot van Hezbollah. Volgens critici in Libanon heeft de inmenging van Hezbollah gezorgd voor sektarische spanningen in eigen land en Libanon onnodig meegezogen in het geweld in zijn buurland. Hezbollah’s vergaande inmenging in het conflict benadrukt het regionale sektarische aspect van het conflict: een door Iran gesteunde sjiitische as tegenover door Arabische Golfstaten gesteunde soennieten in een oorlog die overslaat naar Libanon en Irak.
In het voorjaar van 2013 mengde ook ISIS, een trouwe bondgenoot van Al-Qaida in Irak, zich op agressieve wijze in de strijd. De strijders begaven zich vooral naar het noorden van Syrië. Syrische activisten zeggen dat de groep voornamelijk uit buitenlandse strijders bestaat en op het slagveld een van de meest meedogenloze oppositiegroepen is. ISIS vecht inmiddels niet alleen meer tegen het regeringsleger van Assad, maar ook tegen gematigder rebellengroepen en tegen de Syrische Koerdische minderheid. In de loop der tijd heeft de groep zich steeds verder van andere groepen vervreemd door het gebruik van wrede tactieken om de strikte interpretatie van de sharia door te voeren en critici de mond te snoeren. Onder deze tactieken vallen onder meer ontvoering, marteling en onthoofding. Begin januari begon een groep islamistische en gematigder rebellengroepen ISIS in zeven noordelijke provincies aan te vallen. Daarbij kwamen meer dan duizend mensen om het leven. Voor speciale operaties werkt de groep echter wel samen met andere rebellenfacties.
Jabhat al-Nusra, een islamistische extremistische groep met banden met Al-Qaida, is een van de sterkste rebellenfacties op het slagveld, maar wordt tot op zekere hoogte overvleugeld door ISIS. In tegenstelling tot die groep bestaat Jabhat al-Nusra, of het Nusra-front, voornamelijk uit Syriërs en heeft het pragmatisme en een bereidheid tot het sluiten van compromissen met andere rebellengroepen aan de dag gelegd. De Verenigde Staten bestempelen het Nusra-front als terreurorganisatie. De groep heeft de verantwoordelijkheid opgeëist voor veel van de dodelijkste zelfmoordaanslagen op regime- en legerdoelen. De aanwezigheid van de islamistische extremisten onder de rebellen is een van de redenen dat het Westen de Syrische oppositie niet van geavanceerde wapens zoals luchtafweergeschut voorziet.
Het Islamitisch Front is een verbond van zeven machtige conservatieve en ultraconservatieve rebellengroepen die zich eind november samenvoegden. Volgens deskundigen zou de groep in totaal op zo’n 45 duizend strijders kunnen rekenen. Het Islamitisch Front wil een islamitische staat in Syrië en erkent de door het Westen gesteunde Syrische Nationale Coalitie en diens militaire tak, de Hoogste Militaire Raad, niet. Leiders van het Front hebben ISIS in het openbaar bekritiseerd vanwege diens wrede tactieken en het Islamitisch Front was een van de rebellenfacties die eerder deze maand de strijd met ISIS aanbonden. Het Front erkent de conferentie voor vrede in Syrië niet en heeft al laten weten zich niet te zullen houden aan overeenkomsten die daar worden gesloten.
Syriës gematigder rebellengroepen, samen bekend als het Vrije Syrische Leger, hergroepeerden zich meer dan een jaar geleden onder één rebellenleiding, de Hoogste Militaire Raad. De raad wordt geleid door generaal Salim Idris, die meer dan dertig jaar in het Syrische leger diende en gezien wordt als een gematigde seculier. De Raad en diens facties van het Vrije Syrische Leger zijn het afgelopen jaar overvleugeld door conservatievere groepen zoals het Islamitisch Front (waarin voormalige leden van het Vrije Syrische Leger meevechten) en extremistische facties zoals het Nusra-front en ISIS. De afnemende invloed van de Hoogste Militaire Raad heeft deels te maken met zijn onvermogen een grotere steun, voornamelijk in de vorm van wapens, van zijn westerse en Arabische bondgenoten te krijgen.