Hoe een ‘hartverscheurende foto uit Syrië’ toch niet is wat het lijkt
De foto die een bekende radiopresentator vrijdagochtend op Twitter plaatst, is op het eerste gezicht hartverscheurend. Een jongetje dat slaapt tussen de graven van zijn twee omgekomen ouders.
Precies wat de DJ twittert: „Jongen slaapt bij papa en mama #heartbreaking #Syria”. Maar is de foto wel wat het lijkt?
De tweet wordt honderden keren gedeeld door zijn volgers. Ik twijfel. Misschien door de positie van waaruit de foto is genomen. Misschien door iets anders, ik weet het niet. Als ik de foto upload naar Google Images levert dat in eerste instantie niets op. Maar bij een tweede poging zie ik een aantal foto’s die in dezelfde setting zijn genomen. Ze leiden me naar het Instagramaccount van de maker, de Saoedische fotograaf Abdul Aziz al-Otaibi. Wat ik daar zie, geeft me een heel ander beeld van de omstandigheden waarin de foto is gemaakt.
Op Twitter vind ik even later een tweet van de fotograaf, waarin hij zich beklaagt over het feit dat zijn foto –een kunstproject– wordt gekaapt, en ten onrechte wordt verspreid als zijnde gemaakt in Syrië.
Midden-Oostencorrespondent Harald Doornbos geeft vrijdagmiddag het definitieve bewijs. Hij sprak de maker en schreef naar aanleiding van dat gesprek een blog. Daarin zegt de fotograaf: „Mijn foto heeft helemaal niets met Syrië te maken. Ik ben geschokt over de manier waarop mensen mijn beeld hebben misbruikt.”
Tegenover Doorbos legt Al-Otaibi uit dat het om een kunstproject gaat, waarin hij de liefde van een kind tot zijn ouders wilde vastleggen. Het kind op de foto is de zoon van zijn zus. Al-Otaibi maakte de foto drie weken geleden. De ‘graven’ maakte hij zelf. „Ik zou nooit een kind tussen twee echte graven leggen.”
Juist om misverstanden te voorkomen, deelde Al-Otaibi ook de omstandigheden waarin hij de foto maakte. Dat hielp niet. Donderdag werd de foto uit de context gehaald door een Saoedische twitteraar, die meldde dat het om een Syrisch jongetje ging wiens ouders zouden zijn gedood door het regime van Assad. Via de 187.000 volgers van de man verspreidde de foto zich razendsnel.
Al-Otaibi is ontstemd, vertelt hij aan Doornbos. „Het is niet eerlijk dat iemand mijn foto gebruikt voor zijn eigen propaganda.”