De Geuzenpenning werd eerder toegekend aan onder anderen Václav Havel (1995) en de Colombiaanse politica Ingrid Betancourt. De prijs wordt toegekend aan mensen die zich inzetten voor de mensenrechten en tegen dictatuur en discriminatie.

Hammarberg is mensenrechtencommissaris geweest bij de Raad van Europa van 2006 tot 2012. In die periode heeft hij tal van landen aangesproken op schendingen van mensenrechten, waaronder ook Nederland.

De Zweed bekritiseerde in 2009 en 2011 onder meer de manier waarop Nederland door middel van inburgeringsexamens eisen stelde aan gezinshereniging. Hij noemde die eisen onredelijk. Verder liet hij zich in scherpe bewoordingen uit over het Nederlandse asielbeleid. Zo pleitte hij ervoor de verblijfsomstandigheden in asielzoekerscentra te verbeteren. Tevens brak hij een lans voor goede juridische bijstand aan jonge asielzoekers.

Momenteel houdt Hammarberg voor de VN toezicht op de mensenrechten in Moldavië.