Dat schrijft Cees van ’t Veen in het nieuwste nummer van het Tijdschrift van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, de dienst waar hij directeur van is.

Betrouwbare schattingen van de hoeveelheden leegkomende kerken en kloosters in de nabije toekomst zijn er nog niet, stelt Van 
’t Veen. „Het is echter wel duidelijk dat het in stand houden van deze gebouwen, in religieus gebruik of met een andere functie, een grote opgave is.”

In de eerste plaats hebben de kerken en kloosterorden daarin een taak. Zij voelen „de spirituele en emotionele pijn van de achter­uitgang in aantallen leden en geestelijken.”

Vraagstuk

Maar het is ook een gezamenlijke verantwoordelijkheid om te zoeken naar een goede oplossing, stelt de directeur. „Het is ook een publiek vraagstuk. Overheden hebben zich altijd ingezet om deze karakteristieke, monumentale gebouwen te behouden. Daar is steeds het leeuwendeel van de restauratie- en onderhouds­subsidies naartoe gegaan. Honderden miljoenen. En het is een vraagstuk van de lokale gemeenschap. Omwonenden hebben vaak een sterke persoonlijke band met kerkgebouwen vanuit hun eigen levensloop. Voor hen zijn deze bepalend voor de identiteit van hun omgeving.”

Kerk, staat en samenleving moeten daarom nauw samenwerken. „Want duidelijk mag zijn dat geen enkele partij afzonderlijk dit vraagstuk tot een toekomstbestendige oplossing kan brengen.”

Sluiting

De komende jaren zullen tientallen kerken hun deuren moeten sluiten. De Rooms-Katholieke Kerk maakte vorige maand bekend dat in de periode tot 2025 ruim 
1000 van de bijna 1600 kerk­gebouwen in Nederland dichtgaan. 
Ook de Protestantse Kerk in Neder­land verwacht vele kerksluitingen.