Een adviseur van president Poetin verklaarde dinsdag dat Moskou de in 1997 tot stand gebrachte internationale overeenkomst niet zal ratificeren. Naleving ervan zou volgens hem de economische groei te veel belemmeren. Eerder namen de VS eenzelfde besluit. Ook de regering-Bush wil het bedrijfsleven niet confronteren met een streng beleid op dit terrein.

Volgens afspraak treedt het document pas in werking als het is goedgekeurd door minimaal een groep landen die verantwoordelijkheid draagt voor 55 procent van de totale werelduitstoot. Aan die voorwaarde zal door de afwijzende houding van de twee grootmachten niet worden voldaan. Daarmee krijgen de in de Japanse stad vastgelegde voorschriften, waaraan 119 andere naties zich inmiddels wel hebben verbonden, geen officiële status.

Uit reacties blijkt overigens dat diverse partijen er rekening mee houden dat Rusland met zijn mededeling alleen beoogt de onderhandelingen te heropenen, in een poging minder vergaande verplichtingen te bereiken. Een woordvoerder van Greenpeace spreekt van „een politiek commentaar.”

Het Kyoto-verdrag bepaalt dat de emissie van kooldioxide (CO(in2() omlaag moet, om een einde te maken aan de opwarming van de atmosfeer, die leidt tot een verandering van het klimaat op aarde. Het is de bedoeling dat de jaarlijkse vervuiling van de lucht uiterlijk in 2010 zal zijn beperkt tot 8 procent beneden het niveau van 1990.

De EU hecht zeer aan het verdrag en heeft sterk geijverd om er mondiaal zoveel mogelijk steun voor te verwerven. Europees commissaris Wallström (Milieu) luidde dinsdag echter de alarmbel over de stand van zaken in de lidstaten. De jongste bevindingen tonen een weinig bemoedigend beeld. Wallström meent dat daarmee de geloofwaardigheid van de Unie in het geding raakt. Zij spoort de regeringen in een brandbrief aan tot meer daadkracht.

De cijfers laten zien dat in het geheel van de EU de dalende trend van de uitstoot tot het verleden behoort. In 2000 was er voor het eerst weer een toename, van 0,3 procent, en in 2001 zette die opwaartse lijn door, met een stijging van 1 procent. De voornaamste oorzaak van deze ongunstige ontwikkeling is het verkeer. Vrachtwagens en andere middelen van vervoer brengen thans jaarlijks 20 procent meer schadelijke stoffen in de atmosfeer dan in 1990.

Alleen Groot-Brittannië en Zweden liggen op koers. Nederland heeft reeds extra maatregelen aangekondigd. Met behulp daarvan lukt het waarschijnlijk dicht in de buurt van de norm uit te komen. Zonder die ingrepen valt een overschrijding van 12 procent te verwachten.

Spanje levert de slechtste prestatie. Daar gaat het nu voor 2010 geprojecteerde emissiepeil 30 procent uit boven de doelstelling. Denemarken, Oostenrijk, België en Ierland zijn eveneens forse overtreders.