Srebrenica-verdachte krijgt 27 jaar opgelegd
Het Joegoslavië-tribunaal heeft de Bosnisch-Servische officier Nomir Nikolic, die in 1995 betrokken was bij de massaslachting van Srebrenica, dinsdag veroordeeld tot 27 jaar cel. De straf was onverwacht hoog, omdat de aanklagers slechts vijftien tot twintig jaar gevangenisstraf hadden geëist.
De aanklagers en de verdediging van de 48-jarige Nikolic hadden het tijdens het proces op een akkoordje gegooid met de verdediging. Als eerste Serviër ooit bekende de legercommandant schuld voor zijn rol bij de tragedie. In ruil daarvoor lieten de aanklagers het zwaarste punt van de aanklacht, genocide, vallen.
Nikolic was dan ook duidelijk geschokt over de verrassende strafmaat en sloeg zijn handen voor zijn gezicht. Volgens zijn raadsman Stefan Kirsch is het zonder meer „voorstelbaar” dat de Bosnische Serviër in hoger beroep gaat.
Nikolic was in 1995 een ondergeschikte van generaal Krstic, de enige verdachte die tot nu toe is veroordeeld wegens genocide (volkerenmoord) na de val van Srebrenica. Hij werd vorig jaar opgepakt en ontkende in eerste instantie alle schuld.
Maar nadat achter de schermen een deal werd gesloten, gaf Nikolic in mei plotseling toe hij aan de planning en organisatie van de massamoord op duizenden moslims had meegedaan. De militair werd formeel schuldig bevonden aan etnische vervolging, een misdaad tegen de menselijkheid, maar niet langer vervolgd wegens genocide.
De rechters zetten vraagtekens bij deze praktijk van akkoordjes tussen aanklagers en verdediging, een tactiek die steeds meer in zwang raakt bij het tribunaal. Een van de rechtvaardigingen voor de praktijk, die in de Verenigde Staten heel gebruikelijk is, zijn de besparing van tijd en geld voor het tribunaal. Hieraan mag volgens de rechters in de zaak-Nikolic echter geen overdreven gewicht worden toegekend, gelet op de enorme schaal en zwaarte van de misdaden van Srebrenica.
Zo herinnerden de rechters eraan dat Nikolic erbij was toen in Potocari, vlak bij de basis van het Nederlandse VN-bataljon Dutchbat, de mannen van Srebrenica werden gescheiden van de vrouwen en kinderen. Nikolic hoorde het huilen van de kinderen en zag de angst van de vrouwen, aldus de Chinese VN-rechter Liu Daqun, die de uitspraak voorlas.
Ook hadden de rechters -naast Liu de Argentijnse Carmen Maria Argibay en de Oekraïner Volodymyr Vassylenko- de verdachte tijdig gewaarschuwd dat zij zich niet gebonden achtten aan de strafmaat die in een deal zou worden overeengekomen. De rechters konden de aanbevolen strafmaat dan ook niet accepteren. Het is de eerste keer dat bij het VN-tribunaal een langduriger straf wordt opgelegd dan in het akkoordje is overeengekomen.
Een Bosnische moslim is dinsdag door een rechtbank in Sarajevo veroordeeld tot negen jaar gevangenisstraf wegens de moord op twee Kroatische burgers in 1993 tijdens de oorlog in Bosnië.
Mustafa Hota diende als soldaat in de Negende Brigade van Sarajevo, die onder leiding stond van generaal Sefer Halilovic. Halilovic staat terecht voor het Joegoslavië-tribunaal. Hij wordt ervan beschuldigd niets te hebben gedaan om te voorkomen dat zijn soldaten zich schuldig maakten aan gewelddaden tegen burgers.