Onverwacht slaat de vlam in de pan. Rond 00.30 uur gaat op de Grotestraat in Veen een autowrak in vlammen op. De brandweer komt op de plaats des onheils om de brand te blussen. Een grote groep jongeren keert zich tegen hulpverleners. Bierflessen en zwaar vuurwerk vliegen brandweer en politie om de oren.

De politie trommelt de ME op, een politiehelikopter cirkelt laag over het Brabantse dorp. Zoeklichten doorklieven de lucht. De politie treedt op, de relschoppers vluchten bij cafetaria/kroeg ”La te ja” naar binnen. De politie omsingelt de kroeg en haalt de onruststokers één voor één naar buiten. In totaal verricht de politie honderd arrestaties.

Burgemeester Naterop van Wijk en Aalburg noemt de rellen „volstrekt onacceptabel.”

Geschrokken?

„Ik schrik niet zo gauw. Veen heeft een zekere traditie met het in brand steken van autowrakken rond oud en nieuw. In de aanloop van de jaarwisseling ontstaat er altijd enige spanning in het dorp. Het is nu uit de hand gelopen.”

Hoe kijkt u aan tegen de onrust?

„Heel simpel. Dit is een schoolvoorbeeld hoe het niet moet. De onrust begint met een incident. Op het moment dat de jongeren geen gehoor geven aan de sommatie van de politie om hulpverleners hun werk te laten doen, moet de politie optreden. Geweld tegen hulpverleners is onacceptabel. Dat moet je een daad stellen.”

Sommige mensen in het dorp vinden dat de politie te hard optreedt.

„Ik ben het daar absoluut niet mee eens. De politie was met twaalf agenten ter plaatse, tegenover een groep van honderd jongeren. De politie heeft de hulp van de ME opgeroepen. De ME heeft niet behoeven op te treden, er zijn geen charges uitgevoerd. De jongeren verschansten zich in de kroeg. Voor ons was het vanaf dat moment appeltje-eitje. De politie heeft ze één voor één uit de horecagelegenheid gehaald. De politie heeft proportioneel en adequaat opgetreden.”

Honderd arrestaties, wat vindt u daarvan?

„Wij zeggen: handen af van de hulpverleners. Als politie en brandweer met bierflessen en zwaar vuurwerk worden bekogeld, moeten we optreden. Hier is een grens overschreden.”

Veen wil gewoon z’n eigen feestje.

„Er zijn mensen die vanuit de traditie gewoon autowrakken willen blijven stoken. Als gemeente willen we een zekere tolerantie betrachten. Maar geweld tegen hulpverleners tolereren we niet.”

Hebt u hiermee een signaal willen afgeven aan Veen?

„Het is niet zo dat we met een vooropgezet doel te werk zijn gegaan. Als de groep jongeren uiteen was gegaan, had de brandweer dit brandje kunnen blussen en was er verder niets aan de hand geweest.”

Waar worden de relschoppers van verdacht?

„Brandstichting, openlijke geweldpleging en het collectief niet voldoen aan een bevel om te vertrekken. Dat zijn delicten.”

De relschoppers zijn waarschijnlijk snel weer op vrije voeten?

„Het oppakken en verhoren van honderd mensen is organisatorisch een forse klus. De verwachting is niet dat de jongeren tijdens de jaarwisseling alweer vrij zijn. Verdachten die geen blaam treft, kunnen snel worden vrijgelaten. Maar het recherchewerk vraagt enige tijd.”

Hoe schadelijk is dit voor het imago van Aalburg en Veen?

„Heel vervelend. Vooral voor alle vrijwilligers in Veen die een feestje voor de jongeren in het dorp organiseren. Voor de vrijwilligers is dit incident heel teleurstellend.

Voor Veen is het ook niet goed. Het dorp wil dit helemaal niet. Inwoners zijn helemaal klaar met dit negatieve gedoe. Het is een kleine kern die dit doet.

Voor de gemeente levert het imagoschade op. Heel vervelend.”

Veen kent een overwegend christelijk karakter. Ziet u een link tussen de gebeurtenissen en de geloofsovertuiging?

„Het is een paradox. Hier zijn al hele filosofiën over gehouden. De dorpsgemeenschap betreurt vanuit hun geloofsovertuiging deze gebeurtenissen. Ze zien dit met een bloedend hart gebeuren. Ik hoor dat terug uit het dorp. Ik zit bijvoorbeeld regelmatig met predikanten om tafel. Veen is een hardwerkend volkje. Mensen die graag hun eigen boontjes doppen.”

Veen is een hardwerkend volkje. Maar ook een eigengereid volkje.

„Veen is eigenzinnig. Dat ze wetten aan hun laars lappen, wil ik zo niet stellen. Het dorp wil niet met de overheid te maken hebben, maar hun eigen grenzen stellen. Daar is op zich niets mis mee, maar er zit ook een grens aan.”

Verwijt u zich iets?

„Nee. We hebben alle voorzorgsmaatregelen genomen die we hadden kunnen nemen. We hebben extra verkeersbewegingen geconstateerd, we wisten dat er iets broeide, maar deze onrust hebben we niet kunnen voorzien. Op deze gebeurtenissen kun je je niet preparen. Jongeren zochten willens en wetens de confrontatie met de politie.”

Gaat u extra maatregelen nemen?

„Nee. Ik zie geen aanleiding voor het nemen van extra maatregelen. We zijn overal op voorbereid. Er liggen hele draaiboeken beschikbaar. In de aanloop naar oud en nieuw zijn we altijd extra alert. Maar incidenten kun je niet voorkomen.”

Veen staat vol roadbloks, het dorp is opgedeeld in veiligheidsringen. ’t Lijkt Belfast wel.

„We proberen de wegafzetting af te bouwen. Maar op dit moment is het gewoon nog even nodig.”