Macht EU lijkt te groeien ten koste van lidstaten
DEN HAAG. Nederland lijkt opnieuw meer bevoegdheden te gaan overdragen aan Brussel. Aangezien premier Rutte dat eerder ontkende, verwacht CDA-Kamerlid Omtzigt morgen een „zeer pittig debat.”
De Kamer debatteert dan met Rutte en minister Timmermans (Buitenlandse Zaken) over de Europese top van donderdag en vrijdag in Brussel.
In de aanloop naar die bijeenkomst zijn er –zoals gebruikelijk– alvast conceptconclusies opgesteld waarover de regeringsleiders het eens moeten zien te worden.
In die conclusies staat dat er over de hervorming van de economie in Europese landen „contractuele regelingen” kunnen worden gemaakt die een „bindend partnerschap” vormen tussen de EU-lidstaten, de Europese Commissie en de Raad van Ministers.
De economische maatregelen en hervormingen in de regelingen moeten door de lidstaten zelf worden ontworpen, volgens hun eigen politieke gebruiken.
Er moet nationaal draagvlak voor zijn doordat parlementen, sociale partners en andere relevante partijen erbij worden betrokken.
Over de regelingen moet overeenstemming worden bereikt met de Commissie en ze moeten worden goedgekeurd door de Raad.
De contractuele regelingen moeten gaan over een breed palet van groei- en werkgelegenheidsbevorderende maatregelen, inclusief de werking van markten, de efficiëntie van de publieke sector, innovatie en onderwijs.
De interpretatie van de regelingen loopt uiteen. De een vindt dat ze een veel minder verplichtend karakter krijgen dan Brussel aanvankelijk wilde. Een ander betitelt ze echter wél als bindende lidstaatcontracten die Europa zeggenschap geven over tal van zaken en die dus de soevereiniteit van de lidstaten uithollen.
Het kabinet, zo schrijft het in een brief aan de Kamer, „steunt het idee om Europese governance ten aanzien van structurele hervormingen te versterken en ziet contractuele afspraken over hervormingen als potentieel nuttig instrument hiervoor.”
Die „eventuele” contracten zijn in de ogen van het kabinet „politiek bindende afspraken” die alleen met „volledige betrokkenheid” van nationale parlementen tot stand kunnen komen.
Rutte wees eind oktober tijdens een debat in de Kamer bindende contracten nog af. Dat past in de lijn van Rutte om de sluipende overdracht van nationale bevoegdheden naar Brussel te ontkennen of te bagatelliseren.
Hoogleraar financiële geografie Ewald Engelen (Universiteit van Amsterdam) reageerde op Twitter furieus op de bindende contracten. Hij spreekt van een „democratisch onzuivere” bevoegdhedenoverdracht. „Niet onverwacht, toch schokkend – we begonnen 2013 als soevereine natie, we eindigen het jaar als Brussels protectoraat – bent u daar nog?”