Het wordt de derde keer dat de 59-jarige christendemocrate Merkel (CDU) tot kanselier wordt gekozen. Ze regeert de oosterburen sinds 2005. Het is tevens de derde keer dat de Bondsrepubliek door een Grote Coalitie wordt geregeerd. Eerder was dat van 1966 tot 1969 en van 2005 tot 2009 het geval. Telkens schoven de sociaaldemocraten aan als juniorpartner in een kabinet onder leiding van een christendemocratische bondskanselier.

De eerste keer, van 1966 tot 1969, deed hun dat goed. De SPD zat voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog in de West-Duitse regering en kon laten zien dat zij ‘regierungsfähig’ (in staat om te regeren) was. Dit effende in 1969 de weg voor het kanselierschap van Willy Brandt - de eerste keer dat een SPD’er die functie bekleedde.

De tweede Grote Coalitie, van 2005 tot 2009, heeft de SPD geen goed gedaan: bij de verkiezingen in 2009 verloor de partij meer dan 11 procentpunten, volgens velen omdat het sociaaldemocratische gedachtengoed in de Grote Coalitie niet goed uit de verf kwam. Menig SPD’er vreest dat dat nu weer gaat gebeuren: De CDU/CSU, met 42 procent van de kiezers achter zich, heeft een duidelijk overwicht over de SPD die slechts kan leunen op 26 procent van het electoraat.

Duitse media waarschuwen ook voor de zwakke oppositie: Die Linke en Groenen hebben samen slechts 127 van de 631 zetels in de Bondsdag. Dat is niet genoeg om de instelling van een enquêtecommissie af te dwingen of een wetsontwerp voor te leggen aan het Federale Constitutionele Hof. CDU/CSU en SPD gaan mogelijk instemmen met een wijziging van die regels.

De drie partijvoorzitters zetten maandag hun handtekening onder het regeerakkoord. Dat telt 185 pagina’s en voorziet onder meer in de invoering van een minimumloon en het bevorderen van het gebruik van duurzame energie. De partijvoorzitters zegden bij de ondertekening toe fair met elkaar samen te werken. De CDU bezet vijf ministersposten plus het bondskanselierschap, de SPD heeft zes ministersposten en de CSU heeft er drie.