Palestijnen toch naar presentatie akkoord
De Palestijnse onderhandelaars van het alternatieve vredesplan voor het Midden-Oosten, het Akkoord van Genève, hebben Zondag op het laatste moment alsnog besloten de officiële presentatie van het plan, vandaag in Zwitserland, bij te wonen.
De onderhandelaars, onder wie de ministers Qadura Fares en Hisham Abel Razek, wilden wegblijven omdat Yasser Arafat het plan weigert te steunen met een schriftelijke verklaring. Ze veranderden van mening toen Arafat hun zijn goedkeuring gaf om bij de ceremonie aanwezig te zijn. Ze worden vergezeld door Jibril Rajoub, de veiligheidsadviseur van Arafat. Een van de onderhandelaars blijft thuis om het vredesplan te promoten.
De onderhandelaars krijgen de laatste tijd steeds meer kritiek te verduren van radicale Palestijnse zijde en werden in een pamflet van de al-Aqsa Martelaren Brigades met de dood bedreigd. Zondag versperden Palestijnse jongeren de onderhandelaars korte tijd de weg toen zij de Gazastrook wilden verlaten om naar Genève te vliegen.
De Israëlische onderhandelaar Yossi Beilin zei dat de afwezigheid van de Palestijnen de kansen van het plan om te slagen had kunnen ondermijnen. „Ik kon anderhalve maand geleden niet geloven dat ons werk een van de belangrijkste dingen van het moment zou worden”, zei Beilin tegen Israël Radio. „Ik hoop dat het zal leiden tot een echt vredesakkoord.” De Israëlische regering wil vooralsnog echter niets weten van het akkoord, een initiatief van de Israëlische oppositie.
Het Akkoord van Genève gaat uit van een Palestijnse staat op vrijwel al het grondgebied dat Israël in 1967 heeft veroverd. Ook geeft het de Palestijnen zeggenschap over hun heiligdommen in de Oude Stad van Jeruzalem. Daar staat tegenover dat de Palestijnen het recht op terugkeer van Palestijnse vluchtelingen en hun nazaten, bij elkaar zo’n 4 miljoen mensen, opgeven.
De ceremonie in Genève wordt bijgewoond door honderden Israëliërs en Palestijnen en gezanten uit Qatar, Oman en Bahrein, landen die geen formele betrekkingen met Israël onderhouden. Ook Marokko en Egypte sturen vertegenwoordigers. Symbolisch is bovendien de aanwezigheid van maar liefst drie laureaten van de Nobelprijs voor de vrede: de Amerikaanse oud-president Jimmy Carter, de Poolse oud-president Lech Walesa en de Noord-Ierse vredesonderhandelaar John Hume.
Zo’n 400 mensen hebben Zondag een keten gevormd op de Mont-Blancbrug over het Meer van Genève om hun steun uit te spreken voor het vredesakkoord. De demonstratie verliep rustig. De organisatie had gevraagd om de actie in stilte te voeren en geen leuzen te roepen.
Recente peilingen wijzen erop dat een krappe meerderheid van Israëliërs en Palestijnen het akkoord steunt. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Powell, die eerder al zijn steun uitsprak voor het plan, heeft komende maand een ontmoeting met de architecten van het akkoord.
Twee radicale Palestijnse verzetsbewegingen keurden het akkoord Zondag af. Het Democratisch Front voor de Bevrijding van Palestina zei dat het plan „gevaarlijke concessies bevat die de nationale Palestijnse rechten schenden.” Het in Syrië gevestigde Volksfront voor de Bevrijding van Palestina is ontevreden omdat het recht op terugkeer van Palestijnse vluchtelingen niet in het akkoord is opgenomen. De bewegingen riepen de PLO ertoe op het akkoord te verwerpen. Beide facties behoren tot de PLO, maar doen in tegenstelling tot Arafats Fatah-beweging niet mee aan vredesgesprekken met Israël.