„Voor het eerst in de geschiedenis heeft de WTO daadwerkelijk gepresteerd”, zei een geëmotioneerde WTO-voorman Roberto Azevedo. „Dit keer kwamen alle 159 leden bij elkaar. We hebben het woord ”wereld” teruggebracht in het begrip ”wereldhandelsorganisatie”.”

De op Bali gemaakte afspraken moeten vooral zorgen voor het versoepelen van douaneprocedures. Dit zou de wereldeconomie een 1000 miljard dollar kunnen opleveren. Ook moeten er voedselprogramma’s voor arme landen mee worden veiliggesteld. Daarnaast zien velen het akkoord als zeer belangrijk voor de legitimiteit van de WTO.

Directeur Christine Lagarde vanhet Internationaal Monetair Fonds (IMF) toonde zich zondag blij met het vrijhandelsakkoord. „De doorbraak op de WTO-top op Bali bevestigt de toewijding van de internationale gemeenschap aan een open handelssysteem, dat de wereldwijde groei en werkgelegenheid stimuleert en armoede verlaagt”, aldus Lagarde in een verklaring.

Ook minister Ploumen (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking) is tevreden. „Van deze afspraken zullen met name de minst ontwikkelde landen profiteren”, verwacht Ploumen, die deze week zelf ook op Bali was.

Volgens de minister zal het akkoord wereldwijd veel voordeel opleveren voor bedrijven en consumenten. „Het akkoord leidt tot vermindering van transactiekosten en versoepeling van de internationale handel. Juist bij de grenzen van ontwikkelingslanden zal het aantal barrières worden verlaagd, waardoor de handel tussen deze landen wordt gestimuleerd.”

Ook verladersorganisatie EVO, belangenbehartiger van 20.000 handels- en productiebedrijven, is content. „Als de hindernissen in de internationale goederenstroom worden aangepakt, is dit een enorme winst voor het bedrijfsleven. Een container die stilstaat kost bedrijven namelijk duizend euro per dag per container”, stelt de belangenbehartiger.

EVO leverde voorafgaand aan de WTO-besprekingen een ‘verlanglijstje’ namens het bedrijfsleven in bij de Nederlandse delegatie op Bali. Belangrijke punten waren een beperking van de gemiddelde tijd dat goederen aan de grens mogen stilstaan en een betere afstemming tussen verschillende overheidsdiensten aan de grens, zoals de voedsel- en warenautoriteit en de milieudienst.

Vrijdag leek een overeenkomst in gevaar te komen omdat Cuba dwarslag. De onderhandelingen werden daarop tijdelijk opgeschort, maar na afspraken tussen de Cubanen en de VS stond niets een akkoord meer in de weg.

Ondanks de vele positieve reacties tonen wetenschappers zich over het algemeen sceptisch over het bereikte akkoord. Zo vindt Steven Brakman van de Rijksuniversiteit Groningen dat het

akkoord geen succes genoemd mag worden. Tegenover de NOS sprak econoom Sweder van Wijnbergen (Universiteit van Amsterdam) zelfs over het failliet van

de WTO omdat de organisatie op belangrijke fronten weinig voor elkaar heeft gekregen. Volgens hem is de patiënt overleden, „alleen niemand durft dat nog te zeggen.”