De bioloog Van der Lek was van 1967 tot 1971 en van 1972 tot 1978 Tweede Kamerlid voor de Pacifistisch Socialistische Partij (PSP), een van de vier partijen die in 1989 opgingen in GroenLinks. In 1972 volgde hij Hans Wiebenga op als fractievoorzitter. Op zijn beurt werd hij in 1977 opgevolgd door Fred van der Spek.

Na zijn lidmaatschap van de Tweede Kamer was de in Delft geboren Van der Lek onder meer voorzitter van de PSP (1981-1983) en Eerste Kamerlid (1983-1984). Van 1984 tot 1989 was hij lid van het Europees Parlement. In de jaren 90 was Van der Lek enige jaren voorzitter van het bestuur van Vereniging Milieudefensie, waar hij sinds 1989 in het bestuur zat. Het PSP-Kamerlid staat te boek als iemand die nooit een stropdas droeg in de Kamer en als een van de eersten die aandacht vroegen voor de gevolgen van milieuverontreiniging.

Van der Lek deed ook op andere vlakken van zich spreken. Hij steunde in de jaren 80 de IKV-campagne tegen kernwapens en in 1975 pleitte hij voor het legaliseren van kinderporno. En hij liet zich oppakken tijdens de bezetting van Dennendal, de afdeling voor verstandelijk gehandicapten van de Willem Arntsz Stichting in Den Dolder. Daar was onrust ontstaan door de hervormingen van psycholoog Carel Muller. Van der Lek schaarde zich achter Muller en liet zich ook arresteren, toen het paviljoen werd ontruimd.