Iedere vierde donderdag in november ligt heel Amerika plat. Althans, voorzover het om bedrijven, winkels en instellingen gaat. Tientallen miljoenen Amerikanen trekken er deze dag opuit om bij familie of vrienden Thanksgiving te vieren. De drukte is -uiteraard relatief gezien- vergelijkbaar met het drukke pinksterweekend in Nederland.

Op deze dag, vandaag dus, eet het hele land hetzelfde: gebraden kalkoen met cranberrysaus, zoete aardappelen en een hartige vulling bereid van maïsbrood, vlees, groenten, kruiden en boter. Veel van dat alles. En pompoentaart toe.

Met dat ritueel zeggen Amerikanen dank voor alle zegeningen die hun het afgelopen jaar ten deel zijn gevallen. Dat is althans de gedachte achter het feest. Men vereenzelvigt zich met de pilgrims, die in het najaar van 1621 de eerste Thanksgiving hielden om te vieren dat ze hun eerste jaar in de Nieuwe Wereld hadden overleefd. Ieder schoolkind leert over dat historische feestmaal, waarvoor ook een naburige groep indianen was uitgenodigd.

Er zijn kerken die dankdiensten organiseren, maar in de regel is Thanksgiving een dag van eten. Naar verwachting eindigen er vandaag ruim 200 miljoen kalkoenen als gebraad in de Amerikaanse huiskamers. Niet van die kleintjes. Vetgemeste beesten van 10 tot 15 kilo zijn eerder regel dan uitzondering. In de praktijk wordt de dankzegging dan ook overschaduwd door de overvloedige maaltijd.

Voor de tienduizenden Amerikaanse militairen in het Midden-Oosten betrokken bij de operatie Iraqi Freedom gaat Thanksgiving Day ook niet ongemerkt voorbij. De voorlichtingsdienst van het Amerikaanse ministerie van defensie meldde gisteren dat de commandant in het gebied iedereen verzekert van zijn of haar Thanksgiving-maaltijd.

Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Maar Amerikanen zijn meesters in het organiseren. De verstrekte cijfers zijn indrukwekkend: onder andere 65.000 kilo kalkoen, 32.000 kilo gerookte ham, 17.000 kilo garnalen, 270.000 stuks maïsbrood, 150.000 puddingen en 41.000 appels gingen de afgelopen dagen richting zandbak. „En niet te vergeten de decoraties, snoepjes, ijsjes en niet-alcoholische mousserende wijnen.”

Wanneer de Coalition Forces Land Component Command (CFLCC), gestationeerd in Camp Arifjan in Koeweit, boodschappen gaat doen, doet ze het goed. En vroeg. De eerste bestellingen gingen in juli de deur uit. Vanaf oktober stroomden de spullen binnen.

„We willen graag dat iedere soldaat in Irak en Koeweit deze Thanksgiving iets van thuis meekrijgt”, zegt officier Raymond M. Beu, chef van het CLFCC Theater Food Service. „Het is ontzettend veel werk en kostte vele uren om het plan logistiek in orde te maken, maar het is gelukt.”

Bijna al het voedsel komt rechtstreeks uit de Verenigde Staten of uit de magazijnen van het Amerikaanse leger in Duitsland. Coördinatie is belangrijk omdat 95 procent van de maaltijden door de toch al drukke havens van Koeweit moest worden geloodst. En wat te denken van het koel houden van het spul? In de Iraakse woestijn loopt de temperatuur deze dagen nog altijd op tot een aangename 20 graden.

Op meer dan honderd locaties verspreid over Koeweit en Irak genoten vandaag Amerikaanse militairen van hun traditionele Thanksgiving-maaltijd. „Ze verdienen het”, vindt Beu.

Officieus is Thanksgiving in de Verenigde Staten ook de start van het vakantieseizoen. Vandaag is verplicht vrij, morgen neemt bijna heel Amerika vrij. Zo ontstaat een „rather nice long weekend” dat honderden, zo niet duizenden kilometers van huis kan worden doorgebracht. Niet voor de soldaten. Die blijven nog wel even in de zandbak.

Hillary Rodham Clinton en haar collega-senator Jack Reed, net als zij een Democraat, waren vandaag in Afghanistan om Thanksgiving te vieren met de Amerikaanse troepen daar en om de Afghaanse president Hamid Karzai te ontmoeten. Zowel de voormalige first lady als Reed, die vroeger bij de paratroepen heeft gediend, is kritisch over de manier waarop de regering-Bush de naoorlogse operaties in Afghanistan en Irak aanpakt.

Clinton nuttigde vanmiddag op de luchtmachtbasis Bagram de traditionele kalkoenmaaltijd met leden van de 10de Amerikaanse bergdivisie. Deze is gestationeerd in Ford Bragg in de staat New York, die Clinton vertegenwoordigt in de Senaat.