Commissaris Franssen houdt het voor gezien in Zuid-Holland. De huidige commissaris stapt over naar de Raad van State. Zuid-Holland draagt CNV-voorzitter Smit (CDA) voor als provinciaal aanvoerder. Hij kan al per 1 januari aan de slag.

Gefeliciteerd.

„Dank u. Zeker een felicitatie waard. Het is een prachtige stap. Ik ben daar erg blij mee.”

Want?

„Zuid-Holland is een pracht deel van Nederland. De provincie heeft alles: grote steden, dorpen, een wereldhaven, universiteiten. Ik krijg een brede functie, waar ik met mijn ervaring uitstekend uit de voeten kan. Dit staat mij op het lijf geschreven.”

Tegelijk is de provincie voor de burger vooral een onzichtbare bestuurslaag. Is het daar nou zo leuk?

„Ik ben me ervan bewust dat veel mensen nauwelijks weten wat een provincie doet. Toch is de provincie een belangrijke bestuurslaag. De provincie schept voorwaarden voor veiligheid, leefbaarheid, bereikbaarheid van dorpen en steden. Ook voor het milieu. Soms achter de coulissen.”

Een grote overstap, van vakbond naar provincie?

„Ja en nee. Ik ben niet de baas van de provincie, maar de voorzitter van het college. Daarin lijkt m’n nieuwe functie op wat ik in eerdere werkkringen heb gedaan.”

Wat voor type bestuurder bent u?

„Een betrokken bestuurder die hecht aan goede relaties met mensen. Ik ben doortastend, kan goed luisteren, maar zal ook niet schromen m’n mond open te doen als dat nodig is. Ik ga eerst kennis­maken met burgemeesters, statenleden, bestuurders. Eerst mijn oren en ogen gebruiken, met een gezonde nieuwsgierigheid.”

Uw voorganger, Franssen, hamerde erg op gemeentelijke herindelingen. Wat doet u?

„Daar kan ik nog geen uitspraak over doen. We hebben nog een paar jaar te gaan.”

Smit –getrouwd, twee kinderen– kijkt terug op een kleurrijke loopbaan. De leraar godsdienst uit Leiden wordt, na een studie theologie, in 1984 hervormd predikant („middenorthodox”) in Ellecom-De Steeg. Vervolgens dient hij als legerpredikant in Seedorf, Duitsland. „Ik heb vier jaar gestaan en vier jaar gelegen.”

In 1994 deelt hij zijn predikantschap met een parttimefunctie als KPMG-consultant. Later kiest hij volledig voor het accountants/advieswerk, maar blijft (emeritus)predikant. In 2003 treedt hij aan als directeur van Slachtofferhulp, om in 2010 de voorzittershamer van het CNV ter hand te nemen.

Voor predikanten geldt doorgaans een roeping, ziet u dat ook voor uw ambt in Zuid-Holland?

„Bij mijn afscheid als predikant heb ik daar lang over nagedacht. Een roeping zit voor mij niet in een toga. Het heeft ermee te maken dat je doet waar je goed in bent. Jezelf én anderen tot hun recht te laten komen.”

Niet: eens predikant altijd predikant?

„Heel af en toe ga ik nog weleens voor. Ik ben op dezelfde manier alleen op een andere plek aan het werk gegaan. Ik ben trots op de breedheid aan ervaring die ik heb kunnen opbouwen. Een rijkdom. Ik ben nooit een klassieke dominee geweest in de zin van: Bekeert u, bekeert u. Ik heb als legerpredikant, in een volstrekt seculiere omgeving, geleerd te luisteren naar de vragen van deze tijd. Ik ben gericht op mensen.”

Hoe ziet u daarin de persoon van Jezus, het hart van het Evangelie?

„Jezus is een man die geschiedenis heeft gemaakt. Een zeer inspirerend Mens Die anderen heeft laten zien hoe we met mensen moeten omgaan. Ik ben prettig synodaal gereformeerd opgevoed. Ik ben niet gestopt als predikant omdat ik er last van heb, ik heb het geloof nooit ervaren als een knellende band.”

Wat gaat Zuid-Holland merken van uw afkomst als predikant?

„Ik schaam me daar niet voor. Ik kan vrij goed praten en spreek vaak in metaforen, ook de eeuwenoude Bijbelse verhalen. Ik ben een zeer liberaal theoloog, een echte Leienaar. Maar ik gebruik mijn zetel straks niet als preekstoel. Absoluut niet.”

Zie ook:

“Wij moeten tradities en waarden vertalen” – interview met Jaap Smit (Reformatorisch Dagblad, 14-04-2010)

Jaap Smit nieuwe voorzitter van vakbond CNV (Reformatorisch Dagblad, 13-04-2010)