De kleine groei is conform de verwachtingen van economen. Ten opzichte van het derde kwartaal van vorig jaar kromp de economie nog wel met 0,6 procent.

In het eerste kwartaal van dit jaar ging de economie er op kwartaalbasis nog met 0,4 procent op achteruit. In het tweede kwartaal was de krimp afgevlakt tot een min van 0,1 procent.

De verbetering in het afgelopen kwartaal komt vooral door een groei van de export, met 2,1 procent vergeleken met een jaar eerder. De consumptie van huishoudens kromp met 2,3 procent. „De consumptie krimpt nu al 2,5 jaar achtereen. Net als in eerdere kwartalen gaven huishoudens vooral minder uit aan duurzame goederen zoals auto’s, kleding en meubelen. Ook aan voedingsmiddelen, energie en brandstoffen werd minder uitgegeven”, aldus het statistiekbureau.

De investeringen door het bedrijfsleven gingen in het derde kwartaal met 3 procent omlaag vergeleken met vorig jaar. „Deze krimp was een stuk kleiner dan in de voorafgaande kwartalen. Onder meer de investeringen in woningen en bedrijfsgebouwen krompen minder dan in eerdere kwartalen”, stelt het CBS.

De onderzoekers geven aan dat de productie in veel bedrijfstakken is gedaald in de afgelopen driemaandsperiode, maar dat de krimp in een aantal sectoren wel kleiner is geworden dan in het tweede kwartaal. „Zo kromp de bouw met 2,6 procent, terwijl deze in het tweede kwartaal nog met 5,6 procent was gekrompen”, aldus het bureau. Bij handel, vervoer en horeca verminderde de krimp van 2,8 naar 0,7 procent. Bij de industrie sloeg de krimp om in een zeer lichte groei.

De overheidsbestedingen namen door de bezuinigingen met 1,2 procent af. Aan de zorg is nog wel meer uitgegeven dan een jaar eerder.

President Klaas Knot van De Nederlandsche Bank (DNB) zei begin vorige maand al te verwachten dat Nederland uit de recessie zou komen. „Ik denk dat veel seinen op groen staan”, zei hij toen. „Het kan bijna niet anders dan dat die cijfers positief zullen zijn”, aldus de centralebankpresident.

Volgens de gangbare definitie is er sprake van recessie bij twee of meer achtereenvolgende kwartalen van krimp.

Vacatures

Hoewel de Nederlandse arbeidsmarkt er nog altijd slecht voorstaat, boden de cijfers van het CBS donderdag wel een klein lichtpuntje. Terwijl het totale aantal banen verder afnam, vertoonde het aantal openstaande vacatures in het derde kwartaal een lichte groei, de eerste in 2 jaar tijd.

Het aantal openstaande vacatures lag eind september op 94.000, 3000 meer dan een kwartaal eerder. De toename is volgens het CBS geheel toe te schrijven aan particuliere bedrijven. Bij de overheid was sprake van een stabilisatie. De stijging was het sterkst in de commerciële dienstverlening, waar 59.000 vacatures openstonden. In de zorg, die goed is voor 11.000 vacatures, was opnieuw sprake van een lichte daling.

Het totale aantal banen in Nederland nam in het derde kwartaal wel af, met 46.000 ofwel 0,6 procent ten opzichte van de voorgaande periode. Op jaarbasis kromp de werkgelegenheid met 160.000 banen (2 procent). Dat is het grootste banenverlies sinds het begin van de reeks in 1995.

In de bouw was de daling het grootst. Daar verdwenen 31.000 banen. Opvallend is volgens het CBS het grote aantal banen dat verloren ging in de zorg, in totaal 30.000 in een jaar tijd. Vooral in de kinderopvang en de thuiszorg vielen harde klappen.

Hoopgevend

De CBS-cijfers laten volgens minister Henk Kamp (Economische Zaken) zien dat Nederland voorzichtig uit de recessie komt. „Na vier kwartalen krimp groeit de economie weer, al is de groei nog heel beperkt. Het feit dat de investeringen weer toenemen is hoopgevend”, concludeert Kamp.

De minister waarschuwt echter dat de vlag nog niet uit kan. „We zullen met zijn allen heel hard moeten werken om deze trend door te zetten.” Dat betekent dat het kabinet moet doorgaan met het saneren van de overheidsfinanciën en dat ook de hervormingen van onder meer de zorgsector en de arbeidsmarkt prioriteit houden. „Zeer zorgwekkend” vindt Kamp het dat het aantal banen nog steeds afneemt.

Hoewel Nederland het op dit moment vooral moet hebben van de export, zijn er ook signalen dat het op de binnenlandse markt beter gaat, aldus Kamp. Het producenten- en consumentenvertrouwen trekt weer aan en het dieptepunt op de woningmarkt lijkt in zicht. „De huizenprijzen stabiliseren en er zijn voorzichtige tekenen van herstel.”

Kamp noemde het een goede zaak dat we door het aantrekken van de economie elders in de wereld meer exportmogelijkheden hebben. Hij wees erop dat de export ook overeind is gebleven toen het moeilijk ging met de Nederlandse economie.