Van der Laan: Elke nacht worden er 400 mensen verkracht
AMSTERDAM. Burgemeester Van der Laan van Amsterdam heeft geen moreel oordeel over prostitutie. Wel wil hij de misstanden in de seksbranche uitbannen. „Elke nacht worden er 400 mensen verkracht onder onze verantwoordelijkheid.”
Dat zei de burgemeester dinsdagavond tijdens een debat in De Balie over het prostitutiebeleid in de hoofdstad.
Nadat in mei de voorgestelde aanscherping van de landelijke prostitutieregels in de Eerste Kamer sneuvelde, ging Amsterdam door met de aanscherping van plaatselijke regels voor zogeheten sekswerkers. Niet alleen wordt de minimumleeftijdsgrens voor hen verhoogd van 18 naar 21 jaar, een overblijfsel uit het wetvoorstel van minister Opstelten van Justitie, ook moeten exploitanten in het kennismakingsgesprek de prostituees vragen of ze het werk vrijwillig gaan doen.
Seksbazen moeten zich vanaf 1 februari volgend jaar gaan houden aan de regels voor arbeidstijden en hygiënevoorschriften. Verder moeten prostituees zich als zzp’er laten inschrijven bij de Kamer van Koophandel en moeten ze kunnen communiceren, zodat ze zelfredzaam zijn. Al met al, in de woorden van Van der Laan: „Nadat de branche is gelegaliseerd, moeten we die normaliseren.”
De burgemeester wil misstanden met name op de wallen uitbannen. Daar is een onbekend aantal vrouwen uit Oost-Europa en Latijns-Amerika gedwongen werkzaam in de seksindustrie, vaak als slachtoffer van mensenhandel, zo bleek uit de woorden van de Amsterdamse officier van justitie Jolanda de Boer.
„Mijn werk bestaat voor 90 procent uit gevallen rond prostitutie. Er zijn jaarlijks vele tientallen aangiften, wat leidt tot de vervolging van dertig à veertig verdachten. Dan gaat het om loverboyachtige praktijken, zaken waarin veel geweld voorkomt, maar ook veel subtielere dwang.”
Valse voorwendsels
Daarnaast zijn volgens De Boer veel Oost-Europese vrouwen –momenteel vooral Hongaarse– onder valse voorwendselen naar Nederland gelokt. „Zij hebben in hun thuisland slechte economische vooruitzichten, weten dat ze hier in de prostitutie gaan werken, maar hebben hier plotseling op onverklaarbare manier een schuld opgebouwd, doordat de reis is betaald of de afgesproken omzet niet is gehaald.”
Zelfs moeten sommigen zeven dagen per week werken, waarop ze dubbele ‘diensten’ draaien en nauwelijks op vakantie mogen. Onaanvaardbaar, vindt Van der Laan (PvdA). „In de meest conservatieve schattingen is 10 procent van de prostituees hier gekomen via mensenhandel. Er zijn in Amsterdam 4000 tot 7000 prostituees. Dat betekent dat er elke nacht 400 mensen worden verkracht onder onze verantwoordelijkheid.”
Een aantal aanwezigen waarschuwde de burgemeester dat de strenge maatregelen ertoe zullen leiden dat prostituees, onder wie degenen onder de 21 jaar, in het illegale circuit zullen verdwijnen. Terwijl daar al helemaal geen zicht meer is op dwang en mensenhandel. „De kwetsbare groep verdwijnt uit het oog”, zei raamexploitante Irene Kuijer.
Of ze verdwijnen naar de buurgemeenten, waarschuwde Van der Laan zelf, die daarom nog steeds voor de landelijke wet-Opstelten is.
Officier van justitie De Boer beaamde dat politie en justitie niet weten wat er in het illegale circuit gebeurt, omdat alle capaciteit al opgaat aan de misstanden in de legale prostitutie.
Journaliste Renate van der Zee hield een scherp betoog tegen de legalisering van de prostitutie in 2000. „Die werkt niet. De situatie van de prostituee is verslechterd. De meerderheid van de ramen op de wallen worden geëxploiteerd door pooiers. Het is onmogelijk prostitutie legaal te maken.” Het kwam haar te staan op instemmend applaus.
Oud beroep
Van der Laan stemde grotendeels in met haar analyse, maar vond Van der Zee te pessimistisch. „Ik geloof in de kracht van mensen. Het kan zijn dat ik u over vijf jaar gelijk geef. Het kan ook zijn dat u zegt: Die sukkel van een Van der Laan had toch gelijk.”
ChristenUnielijsttrekker De Groot confronteerde van Van der Laan met zijn uitspraak dat prostitutie bij Amsterdam hoort. „Als we ervan uitgaan dat een prostituee soms dertig klanten per dag moet hebben om alles te betalen, bent u er dan trots op dat dit gebeurt?”
Van der Laan reageerde formeel. „Het is al een heel oud beroep. Ik heb geen enkele reden om aan te nemen dat het verdwijnt.” Hij concludeerde als rode draad van de avond dat een scherper beleid wordt gewaardeerd: „Doe je best waar je mee bezig bent.”
Lees ook:
Wetsontwerp regulering prostitutie
Prostitutie is een vorm van slavernij