Onder schaduwbankieren vallen activiteiten die uitgevoerd worden door instellingen zonder bankvergunning. De Europese Commissie heeft in september al voorstellen gedaan om dit transparanter en strenger te reguleren.

Nijboer wees erop dat er volgens onderzoek jaarlijks wereldwijd 67 triljard dollar omgaat in het schaduwbankieren. Nederland zou in omvang het derde land zijn met een bedrag van 1000 miljard euro, net zoveel als ons totale pensioenvermogen en bijna twee keer zoveel als wat we met elkaar jaarlijks verdienen.

VVD-Kamerlid Mark Harbers sloot zich deels aan bij de zorgen van Nijboer, maar wees er wel op dat regelgeving tegen schaduwbankieren er niet toe moet leiden dat goede initiatieven als crowdfunding of kredietunies onmogelijk worden. Dat zijn juist nieuwe ontwikkelingen waardoor vooral het midden- en kleinbedrijf nog geld kan lenen, waar het bij de normale banken vaak een dichte deur vindt.

In antwoord op vragen van de Kamerleden zei Dijsselbloem dat de omvang van schaduwbankieren volgens internationale normen weliswaar groot is, maar dat dat grotendeels komt door de definitie. Zo lenen multinationals in Nederland op de financiële markt om activiteiten elders in de eigen onderneming te financieren en valt dit onder schaduwbankieren. Ook de in opkomst zijnde kredietunies - waarin bedrijven een spaarpot vullen waaruit andere bedrijven in die unie geld kunnen lenen - vallen onder de definitie.

Dijsselbloem zei dat de risico’s van schaduwbankieren goed in beeld moeten worden gebracht, maar waarschuwde voor het doorschieten van regulering. Dat kan goede initiatieven onmogelijk maken, aldus de minister.