Zo’n 1,5 miljoen Nederlanders kunnen niet of slecht lezen, en schrijven is al helemaal moeilijk. Zaterdag kreeg prinses Laurentien de ABC-trofee uitgereikt vanwege haar inspanningen voor analfabeten.

Stichting Belangenbehartiging Alfabetisering (Stichting ABC), heet de organisatie die de cursussen voor analfabeten organiseert. Al kunnen ze die naam misschien nog niet foutloos schrijven, toch leren honderden Nederlanders op oudere leeftijd alsnog lezen en schrijven. Maar het is slechts het topje van de ijsberg. De meeste analfabeten proberen hun handicap angstvallig te camoufleren.

„Ik doe een beroep op de samenleving om dit probleem serieus te nemen”, zegt prinses Laurentien nadat ze het loodzware kunstwerk in ontvangst genomen heeft. „Geletterdheid is een recht voor allen. Ik draag deze trofee op aan de moed en het doorzettingsvermogen van de vele mensen die hier iets aan proberen te doen.”

Mevrouw A. Ossewaarde deed er iets aan. Ze kon nauwelijks met letters en woorden overweg. Als ze aan een balie iets moest lezen of opschrijven, kreeg ze het benauwd door de groeiende rij wachtenden achter haar. „Ik neem het wel mee naar huis”, zei ze dan.

Nu leest ze -nog enigszins moeizaam- een zelfgeschreven verhaaltje over prinses Laurentien voor en is ze ambassadeur van de stichting ABC. „Wij vertellen werkgevers ons levensverhaal. Dan zie je de ogen en de mond opengaan.”

Cursussen voor analfabeten moeten laagdrempelig zijn en de locaties moeten niet alle nare herinneringen aan de scholen van vroeger weer wakker roepen, is de teneur van de forumdiscussie. „Kleine gebouwtjes, dicht bij de plaatsen waar de mensen wonen”, adviseert mevrouw H. de Heus, ex-analfabeet en nu voorzitter van de Limburgse afdeling van ABC.

Analfabeten kunnen iets aan hun probleem doen, maar zullen moeten accepteren dat het altijd een zwak punt blijft, zegt Amsterdammer W. Pedro, eveneens ervaringsdeskundige. Aanwezige gemeente- en provinciebestuurders beloven extra aandacht aan het probleem te besteden.

De ABC-trofee wordt elk jaar uitgereikt aan een persoon die zich voor alfabetisering inzet of een instelling die eenvoudig taalgebruik hanteert. De trofee bestaat uit een kunstwerk dat elk jaar de volgende letter van het alfabet uitbeeldt. Dit jaar was de G aan de beurt. Prinses Laurentien: „Er is dus al veel werk verzet, maar we hebben ook nog een lange weg te gaan.”