Cantate 55 in de Utrechtse Dom
In de Utrechtse Dom klinkt op zaterdagmiddag 9 november een uur muziek van Johann Sebastian Bach (1685-1750).
Op het programma staan de cantate ”Ich armer Mensch, ich Sündenknecht” BWV 55, het Concert in A Dur BWV 1055 voor klavecimbel, strijkers en basso continuo en de Suite in D Dur BWV 1012.
De werken worden uitgevoerd door een barokensemble onder leiding van domorganist Jan Hage. Solisten zijn Erik Janse, tenor, Nienke van der Meulen, oboe d’amore, Diederik van Dijk, violoncello piccolo en Jan Hage op kabinetorgel.
Bach componeerde BWV 55 in Leipzig voor de 22e zondag na Trinitatis. Het werk werd op 17 november 1726 voor het eerst uitgevoerd. De Bijbel lag op die dag onder andere open bij Matthéüs 18 vers 23 tot en met 35, het gedeelte van de onbarmhartige knecht. Hem werd een schuld van tienduizend talenten kwijtgescholden, maar hijzelf zette een andere knecht gevangen die hem slechts honderd penningen schuldig was. De onbekende tekstdichter van de cantate schetst de tegenstelling tussen Gods rechtvaardigheid en de onrechtvaardige mens in de eerste aria: ”Er ist gerecht, ich ungerecht”.
De cantate is een van Bachs solocantates, werken waarbij het koor alleen in het slotkoraal te horen is of zelfs afwezig blijkt. Cantate 55 is de enige die de Thomascantor voor tenor schreef. In de eerste delen belijdt de zondaar zijn schuld. „Ich armer Mensch, ich Sündenknecht,/ Ich geh vor Gottes Angesichte/ mit Furcht und Zittern zum Gerichte.” (…) Ich habe wider Gott gehandelt/ und bin demselben Pfad/ den er mir vorgeschrieben hat/ nicht nachgewandelt.” Hij bidt om genade: „Laß um Jesu Christi willen/ deinen Zorn des Eifers stillen! Erbarme dich!” Uiteindelijk mag de zondaar rusten in Gods ontferming: „Aber deine Gnad und Huld/ ist viel größer als die Sünde,/ die ich stets bei mir befinde.”
Het concert begint 15.30 uur. De toegang is gratis, collecte na afloop.