„MIVD vaak teruggefloten om screening”
RIJSWIJK (ANP). De MIVD slaat de plank vaak mis bij het intrekken van zogenoemde Verklaringen van Geen Bezwaar voor militairen. Zonder deze verklaring voor betrouwbaarheid kunnen militairen niet bij defensie werken. Dat zegt advocaat Michael Ruperti, die veel van deze zaken behandelt. Rechters en de bezwaarcommissie fluiten de militaire inlichtingendienst MIVD vaak terug voor hun rol bij het ontslag van militairen.
Bij een extra controle door de MIVD in 2012 werden 80 verklaringen ingetrokken. Ruperti heeft sinds die tijd meer dan de helft van deze zaken in zijn portefeuille. Na behandeling van die zaken door de bezwaarcommissie of de rechter is in totaal in 42 procent van die zaken alsnog een VGB afgegeven of daartoe geadviseerd. In die zaken werd de intrekking van MIVD dus (voorlopig) teruggedraaid.
„Het merendeel van de zaken loopt nog”, licht Ruperti toe. „Maar van de 18 afgedane zaken hebben 14 militairen hun verklaring weer teruggekregen en worden ze toch niet ontslagen.”
„Dus tot nu toe heeft de MIVD in ruim driekwart van de gevallen onterecht de VGB van een militair ingetrokken”, rekent Ruperti voor. „Deze mensen hebben vaak maandenlang onterecht geschorst thuisgezeten in afwachting van de uitkomsten van de bezwaren die ze hadden ingediend.”
Een nieuwe regeling van defensie die hierover vrijdag is ingegaan, verergert de situatie alleen nog maar, meent de advocaat. Hij doelt onder meer op militairen die hun baan dreigen kwijt te raken omdat hun partner uit een land komt waarmee de MIVD niet samenwerkt. Hun verklaring wordt ook ingetrokken. De advocaat heeft acht van deze zaken.
„Die nieuwe regeling druist in tegen de grondrechten en mensenrechtenverdragen, omdat die nog strenger en ook discriminerend is”, concludeert Ruperti. „Het is een verkapte bezuinigingsmaatregel, waardoor meer militairen hun baan dreigen kwijt te raken, doordat ze als afgedankt vuil buiten de deur worden gezet. Het is ook niet waarschijnlijk dat de kwaliteit bij de MIVD zal verbeteren.”
„Defensie haalt zich hiermee problemen op de hals”, concludeert hij. „Er zijn veel militairen van bijvoorbeeld Turkse of Marokkaanse afkomst die een partner in hun moederland hebben of krijgen. Met deze landen werkt de MIVD niet samen. Het gevolg is dat deze militairen moeten stoppen met hun werk wegens hun partner.”
„Dit is een verkapte vorm van discriminatie”, vindt Ruperti. In de kwesties over het partnerbeleid heeft de advocaat gemerkt dat defensie dit risico niet van tevoren aangeeft. „Dat leidt tot pijnlijke situaties.”
„Een schrijnend geval in mijn praktijk is een militair van Marokkaanse afkomst die jarenlange ervaring met meerdere uitzendingen heeft, onder meer in Afghanistan”, vertelt de advocaat. „Hij krijgt een relatie met een Marokkaanse en ze gaan trouwen. De partner voldoet aan alle inburgeringseisen. Toch raakt mijn cliënt zijn baan kwijt. Dat is vreselijk voor hem, maar ook slecht voor de kwaliteit van defensie.”
Militaire vakbond CNV Acom herkent dergelijke verhalen. Volgens voorzitter Jan Kleian deugt het systeem wel, maar leidt het soms wel tot ongewenste situaties.
Defensie wil niet via de media op de bezwaren van Ruperti reageren.