”Oude haven en omgeving in Rotterdam”
Auteur: Herman Romer
Uitgeverij: Aprilis, Zaltbommel, 2003
ISBN 90 5994 008 3
Pagina’s: 144
Prijs: € 18,50. „Op het Witte Huis sta je hoger.” Klassiek repliek van een Rotterdammer als er iemand op zijn tenen gaat staan. Het Witte Huis, een 45 meter hoge kantoorkolos met tien verdiepingen die in 1898 gereedkwam, en de Laurenstoren waren lange tijd de twee hoogste gebouwen van Rotterdam. De bouwwerken domineerden het oude havengebied. Herman Romer laat dit historische stukje Rotterdam in woord en beeld herleven.

Het havengebied is een van de oudste stadsdelen in Rotterdam. Voor de Tweede Wereldoorlog was het een buurt van met eenbruisende activiteit tegen een historisch decor, na het bombardement bleef het tientallen jaren als een kale vlakte renteloos liggen. Pas in de eerste helft van de jaren tachtig begon men een nieuwe invulling aan het gebied te geven. Dat heeft een soms bizarre architectuur opgeleverd. De paalwoningen in de vorm van gekantelde kubussen en een woontoren als een rechtopstaand potlood zijn nu de blikvangers in een herboren uitgaansgebied met vele kroegen, terrasjes en horecatempels.

Van oorsprong was het oude havengebied het toneel van handel in specerijen, wijn en visserij. De vele bruggen in het gebied onderstreepten hoe waterrijk het oude Rotterdam was. Er werden bolwerken rond de oude haven gebouwd om de stad te beveiligen. Romer laat tal van mensen aan het woord die voor de oorlog werk vonden in het gebied.

Het Witte Huis, de eerste wolkenkrabber van Rotterdam en van Europa, heeft de oorlog overleefd. Van de Laurenskerk en de toren bleven alleen de zwartgeblakerde muren overeind. Ooit heeft in de naoorlogse opbouwtijd de gedachte geleefd het Witte Huis af te breken. Zover is het niet gekomen.

Niettemin domineert het gebouw het stadshart niet meer. De Raad van State moest eraan te pas komen om ook de sloop van een aantal historische panden aan de Wijnhaven naast het Witte Huis te voorkomen. Aanleg van een spoortunnel zou dat in 1985 nodig maken. De sloopvergunning werd ingetrokken. Op kosten van het Rijk werden de panden zorgvuldig steen voor steen afgebroken en later herbouwd.

Romer doet het verleden en de recente geschiedenis van de oude haven en omgeving herleven. Met dit boek voegt hij er één toe aan de inmiddels meer dan dertig door hem geschreven historische werken over Rotterdam.