Mink de Vries: Geert Grote was nog fanatieker dan mezelf
Geert Grote (1340-1384), soms wat drammerig, maar altijd inspirerend om misstanden in kerk en maatschappij aan de kaak te stellen: hij is een echt voorbeeldfiguur voor Mink de Vries.
Recent was in deze rubriek zijn broer, Keimpe de Vries, al aan het woord over Thomas a Kempis. Ook door deze voorman van de moderne devotie is Mink gegrepen; hij schreef verschillende boekjes waarin Thomas a Kempis prominent aanwezig is. Maar vandaag is De Vries, docent levensbeschouwing en maatschappijleer, nauw betrokken bij de opening van een huis in Deventer voor die andere beroemde naam uit de IJsselstreek: Gerardus Magnus, de grote Geert.
Grote groeide op als kind van een rijke bestuurder van Deventer. Hij kon alles krijgen wat hij maar wenste, maar toen zijn ouders jong stierven aan de pest en hij ook zelf ernstig ziek werd, begon er iets anders in hem te leven. Grote ging naar de kartuizer monniken en kwam daar tot bezinning. Nog weer later verliet hij de kartuizers om zich, vanuit zijn geloof, in te zetten voor de samenleving. „Iets heeft hem daartoe geroepen”, aldus De Vries.
En nu voelde u zich opnieuw geroepen om in de geest van Geert Grote aan het werk te gaan.
„Ik was niet van plan ooit iets met Thomas a Kempis of Geert Grote te gaan doen, maar het is op mijn weg gekomen en het heeft me nu volledig te pakken. Dan kun je wel spreken van een roeping ja.
Ik heb er wel mee geworsteld of het mogelijk zou zijn de beweging van Geert en Thomas nu opnieuw te laten bewegen. Maar bij de opening van het museum Geert Grote Huis in Deventer, vanmiddag, zijn tal van burgemeesters en andere hoogwaardigheidsbekleders aanwezig, dus het schijnt toch te kunnen.”
Wat wilde Geert Grote precies en hoe geeft u dat nu vorm?
„Hij is voor mij iemand die de misstanden in de maatschappij aan de kaak stelde vanuit een diep geloof. Een christen uit één stuk dus. Geert Grote wilde weer terug naar de basis, naar het leven zoals het is bedoeld. Omzien naar de kwetsbaren in plaats van een zo hoog mogelijke domtoren in Utrecht bouwen.
De beweging van de postmoderne devotie probeert nu ook de kerk erop aan te spreken dat ze niet zo naar binnen gekeerd moet zijn. Zo hebben we de gemeenten van Zwolle en Deventer erop gewezen dat bepaalde economische doelstellingen doorgeslagen zijn en dat de aandacht voor seksualiteit doorslaat. Ik heb er ook weleens over in de krant geschreven, zoals Geert Grote in zijn tijd traktaten verspreidde door het hele land.”
Welke kanten van Grote benadrukt u liever niet?
„Ik vind hem nog fanatieker dan mezelf, een beetje drammerig. Grote had tactischer kunnen zijn: hij legde zijn heiligheidsidealen te veel aan anderen op. Thomas a Kempis was wat dat betreft milder. Zo staan ze denk ik ook voor twee kanten van mijzelf.”
Zie ook:
Keimpe de Vries over Thomas a Kempis
Diepchristelijke spiritualiteit van Thomas a Kempis
Moderne devotie past goed bij missionaire context
Klassieker Thomas a Kempis vertaald voor managers
Moderne Devotie nu van betekenis