Themadag Driestarpabo: catechismus niet restaureren, maar actualiseren
GOUDA. Moet de Heidelbergse Catechismus worden geconserveerd of gerestaureerd? Die vraag stond dinsdag centraal bij de jaarlijkse themadag voor de pabo-opleiding van hogeschool Driestar Educatief in Gouda.
Studenten luisterden in de Goudse Sint-Janskerk naar een inleidende lezing van dr. A. Huijgen, docent aan de Theologische Universiteit Apeldoorn en predikant van de christelijke gereformeerde kerk in Genemuiden. Daarna werd het thema verder uitgediept in workshops.
Een van de vragen op de themadag was of de Heidelbergse Catechismus (HC) een middel kan zijn om een herleving te brengen in de kerk en in ons persoonlijk leven. Hebben we de inhoud van dit belijdenisgeschrift geconserveerd of is de HC toe aan een grondige restauratie? Dr. Huijgen stelde in zijn inleiding dat de Heidelberger goud bevat, „maar dat goud moet wel opgedolven worden.” Christenen moeten volgens hem de rijkdom ervan leren ontdekken, zonder zich op te sluiten in een nostalgisch verlangen naar het verleden.
Context
Dr. Huijgen ziet de catechismus niet als wetboek om elkaar de maat te nemen. Hij wil het belijdenisgeschrift niet enkel conserveren, maar vooral actualiseren. Ook wil hij de HC niet restaureren, maar herbronnen. „Het is nodig de catechismus in de historische context te zien. Hij is gestempeld door de eigen tijd. De catechismus moest enerzijds gereformeerd zijn en afstand nemen van het rooms-katholicisme en anderzijds de afstand tot de lutheranen niet groter maken”, betoogde hij.
Omdat de HC in een bepaalde context is ontstaan, moet vanuit het hedendaagse perspectief gewezen worden op wat er ontbreekt in deze geloofsbelijdenis, constateerde dr. Huijgen. Zo is er bijvoorbeeld over Israël weinig in te vinden. Allerminst wil dr. Huijgen daarmee de belijdenis bekritiseren. Maar het enkel vanuit historisch perspectief herdenken van het 450-jarig bestaan van de Heidelbergse Catechismus, noemt hij geestelijke armoede. Hoofdzaak is volgens de predikant dat de catechismus zélf christenen uitdaagt om actief Gods Woord te verstaan in deze eigen tijd, waarin het gaat om de levende geloofswerkelijkheid.
Verder stelde dr. Huijgen dat de HC geen samenvatting van de Bijbel is, maar een samenvatting van het Evangelie. De HC helpt de Bijbel te verstaan, stelde de Apeldoornse docent. „De catechismus vervangt of verkleint de Bijbel dus niet, maar helpt juist om trouw te blijven aan het Evangelie, aan de kern van wat de Bijbel ons aanreikt.”
Inspireren
Op vragen van studenten of er niet eens een nieuwe versie van de HC moet komen, zei dr. Huijgen dat er goede vertalingen in omloop zijn. In een herziening ziet de Apeldoornse docent niets. Volgens hem hebben de pabostudenten een cruciale functie in het doorgeven van de catechismus. „Als de Heidelberger voor jullie dorre stof bevat, dan vrees ik dat jullie leerlingen de laatste generatie zijn die iets van de HC meekrijgt. Maar als je ontdekt dat de omgang met de catechismus inspirerend kan zijn, dan kan er wat moois opbloeien. Of dat een revival wordt, weet ik niet.”