Een middel dat Nederland en andere landen hebben, is het bijwonen van rechtszaken tegen vervolgde activisten. Door in de rechtszaal te zitten, geven landen het signaal af dat de aangeklaagden bekend zijn en serieus worden genomen. Maar Nederland doet dat nooit, ook al vragen activisten daar soms wel om, zegt Amnesty. Minister Frans Timmermans (Buitenlandse Zaken) vindt dat buitenlandse aanwezigheid „contraproductief kan uitwerken”. Als de verdachten celstraffen krijgen, veroordelen Nederland en de Europese Unie de vonnissen niet.

Nederland zegt de voorkeur te geven aan stille diplomatie, maar volgens Amnesty is er geen enkel bewijs dat dat werkt. Nederland houdt het bovendien bij „omslachtige, weinig concrete bewoordingen”. Zo zegt Timmermans meerdere keren „dat samen met EU-partners onderzoek wordt gedaan naar een bepaalde zaak en dat, afhankelijk van de uitkomst, in EU-verband zal worden bezien of, en zo ja welke, actie effectief en wenselijk is”.

Amnesty wijst erop dat Nederland zich wel openlijk inzet voor dissidenten en activisten in landen als Iran, Bahrein, China, Turkije en Rusland. Door te zwijgen over Saudi-Arabië wekt Nederland de schijn „de onderdrukking van de vrije meningsuiting in Saudi-Arabië niet zo erg te vinden”.

In een reactie zegt minister Timmermans dat hij de zorgen van Amnesty over de Saudische mensenrechtenactivisten deelt. Nederland zet zich volgens hem wel degelijk in voor hun situatie, maar vindt „stille diplomatie meestal effectiever dan publieke actie”.

Saudi-Arabië is een belangrijke bondgenoot van het Westen. Toen de opstanden in de Arabische wereld uitbraken, waren er ook protesten in Saudi-Arabië. Die werden echter neergeslagen. De protestleiders kregen lange celstraffen. Volgens de machthebbers zijn de activisten een bedreiging voor de staatsveiligheid.