De ruilwinkel op het gezellige pleintje in de wijk Oud-Krispijn, vlak bij de stadsvernieuwing, bestaat alweer een paar jaar. LETS staat voor Lokaal Economisch Transactie Systeem.

Het idee ontstond in de jaren tachtig van de vorige eeuw in Canada, nadat in korte tijd alle fabrieken in een regio waren verdwenen. De inwoners van het stadje Commox Valley, bij Vancouver, kwamen zonder werk en inkomen te zitten en gingen goederen ruilen. Via een centrale boekhouding en een eigen ruileenheid werd het ”LETS-systeem” geboren.

Puntensysteem

In Dordrecht loopt de ruil­winkel als een tierelier, constateert fondsen­werver Paul Schmitz. „Spullen die mensen niet meer gebruiken, kunnen ze schoon, heel en compleet bij ons inleveren. Ze krijgen daarvoor geen geld, maar punten. Die worden op hun pasje gezet, en daarvoor kunnen ze op hun beurt weer iets anders halen.

Het doel is mensen in de wijk met elkaar in contact te brengen en duurzaamheid te bevorderen. En dat werkt. Zeker als het gaat om de ontmoetingen. In de winkel is een koffiehoek, waar druk gebruik van wordt gemaakt. Bovendien is de winkel de uitvalsbasis voor tal van gratis activiteiten, workshops en cursussen in de wijk.”

Daarnaast is er sprake van armoedebestrijding. „Op deze manier kunnen mensen met een bescheiden inkomen toch aan leuke spullen komen. Krispijn is een achterstandswijk, vandaar dat we hier zijn gaan zitten. Zeker vanwege de economische crisis is de winkel voor veel inwoners een uitkomst. Inmiddels hebben we zo’n 1700 deelnemers. De helft van hen komt uit Oud- en Nieuw-Krispijn, de rest uit Wielwijk en Crabbehof. Er komen zelfs mensen van buiten Dordrecht. Veel van onze klanten zitten in de bijstand. We werken samen met de voedselbank. Als die brood overheeft, wordt dat hier uitgedeeld.”

Als het aan de initiatiefnemers ligt, komen er ook elders in Dordt dergelijke winkels. „Maar dat kost geld. De winkels worden gerund door vrijwilligers en we krijgen veel spullen, maar er hangt toch een kostenplaatje aan. Sinds 2012 doen we het zonder Europese subsidie en moeten we zelf onze broek ophouden. Gelukkig worden we gesteund door twee plaatselijke woningcorporaties en het Oranje Fonds.”

Klussen

Onlangs startte de winkel met een nieuwe voorziening: de diensten- en klussenruilwebsite. Inmiddels bieden oppassers, strijkers en kledingherstellers daarop hun diensten aan, terwijl huishoudelijke hulpen en mensen met ‘groene vingers’ worden gevraagd. Maar daar blijft het niet bij. „Ik ben een gezellige en goed luisterende gesprekspartner en ik zoek een gezellig maatje om mijn rolstoel een duwtje te geven”, geeft de site een kijkje in het wel en wee van de wijkbewoners.

Snuffelen

Maar de winkel zelf blijft de meeste klanten trekken. „Ik vind het hier vreselijk gezellig, kom zeker twee, drie keer in de week. Even snuffelen, even kletsen. Een uitkomst, want ik ben alleen”, zegt Nel Verzijl (78). „Vandaag heb ik een truitje op de kop getikt, gisteren een kandelaar.”

Een andere klant gaat er met een houdertje voor een Senseo­apparaat vandoor. „Kost een punt. Als-ie niet past, kom je ’t gewoon weer ruilen”, zegt Sannie van der Net goeiig.

Kinderen verlaten de winkel met gratis boeken, terwijl Anita Nouwen (35) zeven spijker­broeken heeft uitgezocht. „Ik verslijt ze nogal snel, dus dit is een meevaller. Zeven stuks voor veertien punten: dat is te geef.”

Familie

De vrijwilligers Els en Jannie puffen even uit aan de koffietafel. „Dit is het hart van de winkel. Bij mooi weer staat-ie gezellig buiten.

Waarom we dit doen? Omdat het leuk werk is en omdat je mensen helpt. Sommigen beschouwen ons als hun familie. Laatst vertrok een vrouw voor langere tijd naar Turkije. Toen ze afscheid kwam nemen, vroeg ze of haar punten bleven staan. Kun je zien hoe belangrijk de winkel voor de bewoners is.”