Kansen gekozen burgemeester groter
DEN HAAG. De kansen voor een gekozen burgemeester en commissaris van de Koning zijn donderdag gegroeid.
Tijdens een stemming over een D66-initiatiefwet over het schrappen van de grondwetbepaling over de benoemingen, bleek dat ook het CDA voor was. Alleen CU en SGP zijn nog voor het handhaven van benoemingen door de kroon.
D66 strijdt al jaren voor een gekozen burgemeester en commissaris van de Koning. Enkele jaren geleden sneuvelde op het nippertje een voorstel hiervoor in de Senaat.
Daarom maakt de democraat Schouw er nu een tweetrapsraket van. Eerst wil hij de huidige benoemingsprocedure door de kroon (regering) uit de Grondwet halen. Daarna komt hij waarschijnlijk met een initiatiefwet voor verkiezingen door burgers.
Gisteren debatteerde de Kamer over het eerste deel van de ‘raket’. Tijdens eerdere debatten over de wet, net voor het zomerreces, was gebleken dat er een meerderheid van de Tweede Kamer voor was. Het CDA nam toen nog geen standpunt in, maar stemde gisteren voor. De voorstem is vooral van betekenis voor het vervolg van de wetgeving. Als ook het CDA in de Senaat voor de wet stemt, is Schouw verzekerd van een overgrote meerderheid in de Senaat.
Maar dan nog is D66 er niet. Omdat het gaat om een grondwetswijziging moet de Staten-Generaal er in twee rondes over beslissen. En tussen die rondes dienen verkiezingen te zitten. En wat belangrijker is, in de tweede ronde moet een tweederdemeerderheid in de Tweede en de Eerste Kamer voor stemmen. In de eerste ronde is een gewone meerderheid voldoende. Als het CDA tijdens de tweede lezing ook voor is, zit Schouw gebeiteld.
Daarna begint de discussie over de vraag welke procedure wél gevolgd moet worden voor de benoeming. Mag de bevolking kiezen? Of de gemeenteraad en Provinciale Staten? Daarover bestaat nog geen eenduidigheid. Het voordeel voor Schouw is dat voor een nieuwe benoemingsprocedure geen grondwetsherziening nodig is. De gewone meerderheid van de helft plus één, is voldoende.