Het Europese agentschap voor de beoordeling van geneesmiddelen (EMEA) concludeerde in 2001 op basis van deze studie dat vrouwen deze pil kunnen blijven gebruiken. De Roo, die vice–voorzitter is van de commissie geneesmiddelveiligheid van het Europese Parlement, wil dat het EMEA zijn huiswerk overdoet, zei hij vrijdag in het VPRO–radioprogramma Argos.

De studie is in opdracht van EMEA verricht en betaald door N.V. Organon, Wyeth–Ayerst en Schering AG, alle fabrikanten van de derdegeneratiepillen. Voor het onderzoek werd bloed van honderden vrouwen onderzocht.

Volgens de Leidse hoogleraar klinische epidemiologie F. Rosendaal speelde Organon een ongebruikelijke rol bij dit onderzoek. Zo verzamelde de fabrikant de gegevens voor de studie, analyseerde deze zelf en schreef de conclusies op. „Als een soort ghostwriter voor al die wetenschappers", stelt Organon.

EMEA beweert niet op de hoogte te zijn geweest van de wijze waarop het onderzoek tot stand kwam. Maar zowel het onderzoeksprotocol als de resultaten zijn gepubliceerd, benadrukt Organon.

Europarlementariër De Roo wil niet alleen dat EMEA zijn onderzoek over doet, maar wil ook opheldering over deze kwestie. Volgens hem is het besproken onderzoek de reden waarom artsen in Nederland minder terughoudend zijn met het voorschrijven van de omstreden pillen, dan hun Britse collega’s.

Dr. J. Meijers van het Academisch Medisch Centrum (AMC) in Amsterdam die zelf de laboratoriumgegevens aanleverde stelt dat de conclusie van de studie niet deugt. „Ik zou mijn handtekening er niet onder gezet hebben." Volgens hem wijken de resultaten niet af van eerdere studies die minder positief voor de omstreden anticonceptiepillen uitpakten.

Maar dr. A. van de Ende, Meijers oude baas, heeft wel zijn handtekening gezet, betoogt H. Out van Organon. „De betrokken onderzoekers hebben tot twee keer toe hun handtekening gezet. Niemand heeft een kanttekening geplaatst bij de conclusie." Daarin staat dat de relatie tussen deze pillen en het risico op trombose bij gezonde vrouwen nog niet bewezen is.

Wetenschappers twisten al jaren over dat risico. Volgens EMEA ontstaat trombose die geen pil gebruiken naar schatting bij vijf tot tien op de 100.000 vrouwen. Bij vrouwen die de tweedegeneratiepil slikken, is dat ongeveer het dubbele: twintig. Bij de derdegeneratiepil is het dertig tot veertig per 100.000 vrouwen. In 2001 stelde EMEA echter dat dit altijd nog lager is dan de kans die vrouwen op trombose lopen als ze zwanger zijn.