Analyse: Fed zorgt voor verrassing
WASHINGTON. De Federal Reserve (Fed), het Amerikaanse stelsel van centrale banken, zorgde woensdagavond voor een daverende verrassing. Voorzitter Ben Bernanke maakte bekend dat de afbouw van het monetaire stimuleringsbeleid nog niet begint.
De financiële wereld rekende er vast op dat de beleidsvergadering zou resulteren in het besluit de geldkraan geleidelijk terug te draaien. In mei zinspeelde Bernanke al op die wending. Maar nu maken hij en zijn medebestuurders toch even pas op de plaats. De ”tapering”, zoals de weg terug naar een meer normale situatie wordt aangeduid, is uitgesteld.
De Fed heeft in de achterliggende jaren alle registers opengetrokken om de gevolgen van de crisis te bestrijden. Aanvankelijk gebeurde dat met behulp van een ongekende verlaging van de rente, tot vlak bij nul procent. Toen dat niet voldoende bleek, greep de centrale bank naar het instrument van de kwantitatieve verruiming, gewoon geld in de economie pompen.
In dat kader koopt genoemde instantie sinds september 2012 maandelijks 85 miljard dollar aan obligaties op, omgerekend tegen de huidige koers zo’n 63 miljard euro. De banken krijgen daardoor meer liquide middelen, die zij kunnen uitlenen aan ondernemingen en consumenten. Die aanpak moet de bestedingen en de bedrijvigheid bevorderen, waardoor groei en werkgelegenheid aantrekken.
Veel analisten verwachtten in eerste instantie een beperking van het programma tot 75 miljard per maand. Maar op dit moment gebeurt dat dus nog niet, misschien later in 2013.
De Amerikaanse economie lijkt het ergste achter de rug te hebben. Toch geven de monetaire beleidsmakers nu aan dat ze er niet van overtuigd zijn dat het herstel doorzet. Zij willen, zei Bernanke, eerst meer bewijzen zien dat de opleving blijvend is. De Fed heeft de eigen groeivoorspelling naar beneden bijgesteld. In juni werd voor dit jaar gerekend op een expansie tussen 2,3 en 2,6 procent, de nieuwe prognose komt uit tussen 2,0 en 2,3 procent. De markten reageren enthousiast, met stijgende aandelenkoersen en een dalende rente. Er blijft voorlopig volop geld om te beleggen. De rente was onder invloed van de vooraankondiging in mei flink opgelopen. Misschien heeft die voor de economie ongunstige ontwikkeling meegespeeld om te wachten met de verkrapping.
Hoe dan ook, de Fed zal binnen afzienbare termijn de stimulering moeten terugschroeven. Want aan ongebreidelde geldcreatie kleeft een risico: vroeg of laat doemt het inflatiespook op.
