Litouwse president steeds meer onder druk
De Litouwse president Rolandas Paksas komt steeds meer onder druk te staan om af te treden. De voorzitter van de parlementaire commissie die onderzoek doet naar beweerde criminele contacten van het bureau van de president en een van diens adviseurs, zei donderdag dat Paksas de verantwoordelijkheid nemen voor het feit dat zijn adviseurs de wet hebben overtreden. „Als de president niet weet wat zijn adviseurs doen, is er iets mis met zijn werk", zei voorzitter Aloyzas Sakalas van de commissie.
De zitting van de speciale parlementaire commissie was donderdag openbaar en werd rechtstreeks uitgezonden op de radio en de televisie. Woensdag waren zes van Paksas’ topadviseurs opgestapt wegens de steeds toenemende beschuldigingen over contacten met de Russische maffia.
Commissievoorzitter Aloyzas Sakalas zei dat de commissie beschikt over bewijzen voor die contacten. Volgens hem heeft Litouwen gediend als basis voor de financiering van internationaal terrorisme. Hij baseerde die uitspraak op officiële documenten. Pakas’ adviseurs hebben zich volgens Sakalas in strijd met de wet gemengd in zaken van de politie en van het ministerie van Defensie.
Sakalas zei niet met zoveel woorden dat de president moet aftreden. Hij zei dat dat een vraag is die commissie moet beantwoorden als zij haar conclusies publiceert. Dat zou nog deze maand gebeuren.
De politieke crisis in Litouwen begon twee weken geleden toen media delen van een rapport van de binnenlandse veiligheidsdienst publiceerden waarin de aantijgingen over de criminele contacten stonden. Het schandaal richtte de internationale schijnwerpers op de Baltische staat, die over een half jaar toetreedt tot de Europese Unie en de NAVO.
Maandag begon het constitutionele hof in Litouwen ook met een onderzoek naar de president. Die zou mogelijk de wet hebben overtreden door het Litouws staatsburgerschap toe te kennen aan een omstreden Russische zakenman. Deze Borisovas is de belangrijkste financier van Paksas en zou eveneens banden hebben met criminele bendes. Paksas heeft alle beschuldigingen ontkend.
De parlementaire commissie publiceerde woensdag drie documenten die waren aangetroffen bij een huiszoeking in het kantoor van Borisov, onder meer over een vermeend plan om de politieke situatie in Litouwen te destabiliseren en premier Algirdas Brazauskas te chanteren.
Uit een opiniepeiling bleek donderdag overigens dat Paksas, die het in december in de eerste ronde van de presidentsverkiezing moet opnemen tegen parlementsvoorzitter Arturas Pualauskas, nog steeds veel steun geniet. 56 procent van de ondervraagden vindt dat Paksas niet hoeft af te treden, 41 procent vindt van wel.