Recensie: Psalmen op harp en piano
Als ik zeg: „Een piano is een harp in een doos”, dan doe ik beide –harp en piano– tekort. Toch kwam dat wel bij me op bij het beluisteren van de cd ”Sela”.
De klankkleur van de instrumenten is zeer verwant, en dat maakt het arrangeren voor de combinatie piano en harp tot een waagstuk. Dat geldt zeker bij de 16e-eeuwse psalmmelodieën –die zijn niet van Datheen, zoals het cd-boekje vermeldt–, die nog volop wortelen in de kerktoonsoorten.
De arrangementen waar harpiste Regina Ederveen en pianist Jaap Eilander gebruik van maken, zijn hoofdzakelijk voor orgel geschreven –zo te horen met voorbijzien aan het eigen karakter van de psalmmelodie–, en orgelmuziek laat zich bijna nooit adequaat naar piano en/of harp overplaatsen. Dat is heel duidelijk bij de bewerking van Psalm 77, voor piano solo. Een dikke orgelzetting is nog niet zomaar voor piano geschikt. Het is te veel orgel gebleven.
Maar ook bij de overige arrangementen doet zich dat voelen. Daarom zijn de originele bewerkingen van de Psalmen 33, 98 en 133 het aardigst, met als toppertje Tsjaikovski-achtig harpspel in de inleiding op Psalm 98.
En natuurlijk is Psalm 115, met Rachmaninovs Prelude in cis als basis, het vermelden waard. Daar laat Eilander horen wat hij waard is als pianist. Ook Ederveen is een zeer vaardig musicienne. Daaraan mankeert het niet.
Het is een kwestie van goede smaak. En strijdig met de goede smaak is de mix van psalmen met opwekkingsliederen-met-psalmtekst. Of de ‘foute’ modulaties van de dorpsorganist die denkt dat hij Guilmant speelt.
De uitdaging is een cd te maken met psalmbewerkingen die echt passen bij de piano of de harp. Liever niet samen.
Sela – Psalmen; Regina Ederveen (harp) en Jaap Eilander (piano); STH Records (1411222); € 12,90; www.sth.nl
K.J. Mulder
J. Eilander
P. Keveren