Portugese multinationals zijn sinds het uitbreken van de crisis steeds meer economische activiteiten naar Nederland gaan verschuiven, signaleren de onderzoekers. „Inmiddels zijn 19 van de 20 grootste beursgenoteerde Portugese bedrijven in Nederland gevestigd met een brievenbusmaatschappij. Het resultaat is dat deze bedrijven minder belasting betalen in Portugal.”

Volgens Somo die zich baseert op cijfers van het IMF, de OESO en De Nederlandsche Bank (DNB), is Nederland inmiddels het grootste fiscale lek voor Portugal. Portugese bedrijven verschoven in de periode van 2009 tot 2011 minimaal 2,5 miljard euro aan winsten. Het gaat hier niet om ‘echte’ investeringen, meldt het rapport, maar om geldstromen waarbij Nederlandse brievenbusmaatschappijen als financiële draaischijf functioneren om belastingvoordeel te behalen.

Dit is des te schrijnender nu de financiële crisis bijzonder hard heeft toegeslagen in Portugal, concluderen de onderzoekers. „De uitgaven van de overheid zijn meerdere malen verlaagd en de belastingen zijn verhoogd. Gezinnen en het midden- en kleinbedrijf zijn hierdoor zwaar getroffen.”

„In een tijdperk van globalisering en hypermobiel kapitaal kunnen grote bedrijven hierdoor te makkelijk belasting ontwijken. Het leidt ertoe dat de werknemers en het midden- en kleinbedrijf de rekening van deze historische crisis moeten betalen”, zegt onderzoeker Rodrigo Fernandez.