Zelfstandig wonen voor mensen met lichamelijke beperking in Ridderkerk
Een eigen appartement met een eigen voordeur, maar ook een gemeenschappelijke ruimte voor ontmoeting. De protestants-christelijke stichting De Poort opende in juli in Ridderkerk een woonvorm voor jongvolwassenen met een (ernstige) lichamelijke beperking.
De acht aangepaste appartementen bestaan bijna allemaal uit een woonkamer, een slaapkamer en een badkamer. De bewoners huren hun onderkomen van de woningcorporatie Woonvisie. De zorg en huishoudelijke hulp worden verleend door zorgverleners en vrijwilligers uit de plaatselijke kerken en door een christelijke thuiszorgorganisatie.
Op dit moment zijn zeven appartementen verhuurd aan vier mannen en drie vrouwen in de leeftijd van 19 tot 38 jaar. Voor het zolderappartement in het voormalige Groene Kruisgebouw wordt nog een gegadigde gezocht.
Eigen huis met eigen voordeur
Mieke Breevaart-de Sterke uit Ridderkerk is blij. „Alle bewoners zijn enthousiast over hun plekje.” In de gemeenschappelijke ruimte van het vroegere Groene Kruisgebouw in Ridderkerk vertelt ze haar verhaal over het ontstaan van de woonvorm voor mensen met een ernstige lichamelijke beperking. „In 2009 bekeek ik een tv-uitzending over Thomashuizen, kleinschalige woonvormen voor volwassenen met een verstandelijke beperking. Ik kreeg het idee om zoiets voor mensen met een lichamelijke handicap op te zetten. De pastorie van mijn gemeente, de hervormde Singelkerk, stond al jaren leeg. Die konden we daar mooi voor gebruiken. Ik kreeg enthousiaste reacties. Uiteindelijk is stichting De Poort opgericht. Het bestuur bestaat uit mensen uit de Singelkerk. In de toekomst betrekken we graag andere plaatselijke kerken bij De Poort.”
De pastorie bleek ongeschikt voor de realisering van het plan, omdat het pand een rijksmonument is. Voor een lift en een brandtrap zou geen toestemming komen. Uiteindelijk viel het oog op het voormalige Groene Kruisgebouw in Ridderkerk.
Inmiddels is de verbouwing achter de rug en hebben drie mensen hun intrek in het pand genomen. Mieke Breevaart is als coördinator het aanspreekpunt voor zorgverleners en vrijwilligers. „De vrijwilligers koken ’s avonds, verzorgen het vervoer en onderhouden de tuin. We stimuleren de zelfstandigheid van bewoners. In principe geven bewoners zelf aan wat ze nodig hebben. Maar als iemand niet floreert, komen we natuurlijk wel in actie.”
Twee zonen van Henk van Gils, Arjo (25) en Guido (19), verhuisden vorige maand van de buurtschap Langstraat op Goeree-Overflakkee naar Ridderkerk. Van Gils las enkele jaren geleden een advertentie in De Waarheidsvriend over het initiatief van De Poort. „Arjo had het weleens over zelfstandig wonen gehad en Guido is er steeds meer bij betrokken geraakt. Ik vond het een goed initiatief, met name voor onze jongens. Desondanks was het lastig hen los te moeten laten en terug te treden. Toen mijn dochter, die geen beperking heeft, trouwde, liet ik haar een stuk makkelijker gaan. Ik heb er met veel mensen over gepraat en leerde het zelfstandig wonen mede daardoor vanuit het perspectief van onze kinderen bekijken. Voor hen is dit beter. Ik heb ook meer geloofsvertrouwen gekregen. Arjo en Guido zijn gedoopt. Ten diepste zijn ze niet van ons.”
Zijn zonen pakken de draad goed op in Ridderkerk, merkt Van Gils. „Ze zijn vrolijk en nemen nu zelf het initiatief als er iets geregeld moet worden. De Poort stimuleert die zelfstandigheid. „Het is wel vreemd om bij mijns zoons op bezoek te gaan. Nu kom ik er frequent, maar ik de toekomst gaan we denk ik één keer per week bij hen langs.”
De verhuizing is Van Gils meegevallen. „Voor ons als ouders is het beter zo. Gelukkig staan we er niet alleen voor. Kortgeleden zei een gemeentelid na de kerkdienst: „We bidden voor jullie.” Dat deed me enorm goed.”
„Eerst saai, nu leuk”
Guido van Gils (19) zit achter zijn laptop. In het raamkozijn boven zijn bureau staan houten speelgoedauto’s. Elders in het appartement hangt de strohoed aan de muur die hij ook van thuis meenam. Aan het plafond hangen twee rijen kaarten met felicitaties met de nieuwe woning.
Op 19 juli verhuisde Guido vanuit de buurtschap Langstraat op Goeree-Overflakkee naar Ridderkerk. „Een hele stap, waar ik best tegen opzag. Ik heb vijf broers en een getrouwde zus, en was een druk gezin gewend. Nu zit ik alleen. In het begin vond ik het hier saai en miste ik mijn familie. Nu gaat het beter. Het is wel leuk hier.” Lachend: „Ik ben voorzichtig optimistisch.”
Guido kan zichzelf goed redden. „Ik krijg hulp bij het douchen en heb via de WMO vier uur huishoudelijke hulp. Ik zit bijna altijd in mijn rolstoel, want ik heb een spierziekte en een bewegingsstoornis.”
Guido had nog geen plannen om op zichzelf te gaan wonen toen zijn ouders hem –en zijn broer Arjo, die daar al wel over had nagedacht– op het initiatief van De Poort attendeerden. „Ze vinden het belangrijk dat ik zelfstandig word.”
Het appartement van de goedlachse Guido ligt aan de straatkant. „Zo zie ik veel.” Hij is meestal thuis. „Ik heb bij het UWV gesolliciteerd voor een baan in de ict als webdesigner. Vervelen doe ik mij niet. Ik zit veel achter de computer. Zo ben ik webmaster van de site van mijn vroegere gemeente, de hervormde gemeente Ooltgensplaat/Langstraat. Ook lees ik graag. Tussen de middag en ’s avonds eet ik met de mensen die thuis zijn. Het is fijn om met christenen in één huis te wonen. We bidden en lezen uit de Bijbel bij het eten.”
„Zaken zelf regelen”
Het is nog een kale boel in het appartement van Lydia Vergunst (28). Er staan een bank en een eethoek. Ze wijst: „Daar komt een bureau en in die hoek wil ik mijn boekenkast zetten.” Haar verhuizing is door een operatie vertraagd. Ze hoopt half september haar intrek in het voormalige Groene Kruisgebouw te nemen. „Er wordt nog omgevingsbediening geïnstalleerd om de lichten en de deuren te bedienen.”
Lydia werd ernstig gehandicapt geboren en is daardoor aangewezen op een elektrische rolstoel. ’s Morgens en ’s avonds wordt ze geholpen met uit en in bed gaan, wassen en aankleden. In haar appartement zal ze ook huishoudelijke hulp krijgen.
De Ridderkerkse hoorde als een van de eersten van het initiatief van De Poort. „De initiatiefneemster, Mieke Breevaart, helpt mij één avond per week naar bed. Ik vond het direct een geweldig plan. Daardoor kan ik zelfstandig wonen met zorg, in de buurt van familie en vrienden.” Het concept dat is bedacht door mensen vanuit haar gemeente, de hervormde Singelkerk, spreekt haar aan. „In een verpleeghuis deel je de huiskamer met anderen, terwijl ik nu een eigen appartement heb. En bij een focuswoning voor mensen met een lichamelijke beperking heb je een appartement zonder een gemeenschappelijke ruimte. In dit huis eten we daarentegen samen en drinken we koffie in de gemeenschappelijke ruimte. De meeste bewoners ken ik al via de vakanties van Ichthus Reizen. En de meeste zorgverleners ken ik vanuit de kerk. Dat geeft mij een vertrouwd gevoel.” Lydia woont nog bij haar ouders in Ridderkerk. Bang dat ze zich straks verveelt, is ze niet. „Ik werk vier dagen, ben lid van een Bijbelkring, zit in het NPV-bestuur en lees graag. Het lijkt me erg leuk straks zelf mijn zaken te regelen.”
„Elke keer word ik blij”
Zelfstandig wonen? Johan Wijland (24) uit Rotterdam was er nog niet aan toe toen Lydia Vergunst hem tijdens een vakantie over het initiatief van stichting De Poort vertelde. „Ik schoof een beslissing voor mij uit, omdat ik dacht dat zelfstandig wonen mij niet zou lukken. Ik vond het thuis erg gezellig met mijn drie broers en drie zussen. Daarnaast behoor ik tot een fijne kerkelijke gemeente, de gereformeerde gemeente in Rotterdam-Alexanderpolder.”
Zijn familie en vrienden gaven Johan een duwtje in de rug. „Ze vroegen mij een weloverwogen besluit te nemen. Ik ging mij realiseren dat mijn broers en zussen ook uit zouden vliegen. Toen ik eenmaal over de drempel was, vond ik het gaaf om in Ridderkerk te gaan wonen, en dat gevoel bestaat nog steeds.”
Door een hersenbeschadiging tijdens de geboorte kan Johan niet rechtop staan en zelfstandig lopen, en heeft hij last van spasme. Hij zit daarom in een rolstoel. Johan werkt twee dagen in een verpleeghuis en twee dagen bij een reclamebureau, beide in Capelle aan den IJssel. Hij rijdt zelf naar zijn werk in een Canta, een voertuig waarin zijn rolstoel past.
Gezien de rij verfbussen op de vloer moet er nog het nodige in zijn appartement gebeuren. Half september hoopt Johan te verhuizen. „Sinds ik de sleutel heb, ben ik zo’n tien keer in Ridderkerk geweest. Iedere keer als ik hier kom, word ik blij. Dit is mijn plek. De contacten met de andere bewoners zijn goed, al moet het ijs natuurlijk nog verder breken. Maar dat zie ik met vertrouwen tegemoet. Het is fijn om, ondanks mijn beperkingen, vooruitgang te zien in mijn leven. Het zal soms best pittig zijn, maar gelukkig heb ik een betrokken familie en vriendenkring.”