Jubilerende stichting Charité zoekt nieuwe wegen in Wit-Rusland
PUTTEN. Wat 25 jaar geleden op de Veluwe begon als het Comité vrienden van Minsk groeide uit tot de stichting Charité. Die verleent vanuit acht plaatsen in Nederland hulp in Wit-Rusland. De stichting staat dit jaar stil bij het twintigjarig bestaan.
Het begon door contacten van de Elspeter Dik Vermeulen met christenen in de Wit-Russische hoofdstad Minsk. Dat was nog in de tijd van het IJzeren Gordijn en de Sovjet-Unie. „Alles verliep toen vrij informeel”, zegt tweede voorzitter ds. A. L. van Zwet, hervormd predikant te Putten. Hij was eerst jarenlang voorzitter. „Ik heb altijd bijzondere interesse gehad voor de vervolgde christenen in Oost-Europa.”
Toen de grenzen in 1989 opengingen, groeide het werk van het comité flink. In 1993 volgde de oprichting van de stichting. „In die tijd sloot defensie veel noodhospitalen. Al het materiaal daaruit kwam beschikbaar. Om daarvoor in aanmerking te komen, moest je een stichting zijn met statuten. Zo ontstond Charité.”
Praktische hulpverlening aan ziekenhuizen, verzorgingstehuizen, inrichtingen voor gehandicapten en andere instellingen, vormt al die jaren een belangrijk onderdeel van het werk van Charité, vertelt ds. Van Zwet. „Daarbij speelde mee dat je geen visum kon krijgen als je niet was uitgenodigd door een instelling. De kerken van de niet-geregistreerde baptisten, waar wij veel contact mee hebben, zijn niet erkend en die konden dus niet als uitnodigende partij optreden. De ziekenhuizen en andere instellingen wel.”
In de achterliggende 20 tot 25 jaar hebben de vrijwilligers van Charité al veel hulpgoederen naar Wit-Rusland kunnen brengen. Bij hulptransporten werden materialen voor operatiekamers, een dialysecentrum voor mensen met nierproblemen, ambulances, vele honderden ziekenhuisbedden, rolstoelen, rollators en looprekken naar het oosten gebracht. „Er is een arts in Wit-Rusland die ons adviseert en doorgeeft welke medische goederen er nodig zijn.”
Waar mogelijk laat Charité de hulp vergezeld gaan van het Woord. „We hebben met ziekenhuizen en instellingen, waar wij spullen brengen, vaak kunnen afspreken dat daar mag worden geëvangeliseerd. Meestal lukt dat”, zegt ds. Van Zwet.
De stichting onderhield de eerste jaren vooral contact met de niet-geregistreerde baptistengemeenten. „We hebben veel gemeenten geholpen bij het bouwen van een kerkgebouw. Overigens zijn dat vaak omgebouwde woningen, omdat de overheid de gemeenten niet erkent en ze als een sekte ziet.”
De laatste jaren heeft het bestuur van Charité ook contact met reformatorische baptisten in Minsk. „Die staan qua leer nog wat dichter bij ons. Deze groep heeft het erg moeilijk in Wit-Rusland.”
Charité verbreedde het werk ook door projecten te steunen waarmee zwakkeren in de Wit-Russische samenleving wordt geholpen. „Zo helpen we bij het opzetten van een opvanghuis voor daklozen en voor prostituees. Dat vinden we belangrijk.”
De kerkelijke situatie in Wit-Rusland is de achterliggende jaren licht verbeterd: „Op de lijst van landen met christenvervolging van Open Doors is het land wat gedaald. Maar er zijn nog steeds beperkingen. Evangeliseren mag niet. Doe je het toch, dan word je vastgehouden op het politiebureau en neemt de politie het materiaal in beslag. Dat soort dingen. Als stichting kunnen we gewoon Bijbels importeren, maar in tegenstelling tot vroeger betalen we wel invoerrechten.”
Ds. Van Zwet vertelt met enthousiasme over de vele belevenissen die de stichting en hijzelf meemaakten: zeer langdurige douanecontroles bij de Pools-Wit-Russische grens, maar ook verrassende ontmoetingen met christenen in het land. „Onder Gods leiding gaan soms onverwacht deuren en ook harten open.”
Voor de predikant zelf zijn de ontmoetingen met christenen in Wit-Rusland hoogtepunten. „Af en toe mag ik spreken in diensten. Het wordt dan door een tolk uit het Engels vertaald. Je ervaart dan hartelijke verbondenheid.”
De predikant ziet uit naar de jubileumbijeenkomsten eind augustus, begin september. „Aan die avonden werken verschillende Nederlandse koren mee, maar ook een koor en een orkest afkomstig uit diverse niet-geregistreerde baptistengemeenten in Wit-Rusland. Er komen leden uit de broederraad van deze gemeenten. Zij zullen een kort woord spreken. Het is heel bijzonder dat zij naar Nederland komen. Voor ons, maar ook voor hen.” De avonden worden van 30 augustus tot 5 september gehouden in Katwijk, Barendrecht, Hoevelaken, Uddel, Kampen en Doetinchem, allemaal locaties in of bij plaatsen met Charitéwerkgroepen.
Lees meer in Digibron
Stichting Charité richt zich op hulp aan Minsk - Reformatorisch Dagblad, 31 augustus 1993