De grens met Irak was enkele maanden dicht, tot de druk van lokale media daar afgelopen donderdag een einde aan maakte. De enorme oversteek sindsdien gaat gepaard met een „totale chaos”, ziet Ceelen. „Het is snikheet, meer dan 40 graden Celsius, en mensen moeten vanaf de grens een paar kilometer lopen door heuvelachtig niemandsland zonder schaduw.”

Vanaf daar worden vluchtelingen in busjes naar kampen in Erbil (4 uur rijden vanaf de grens) en Suleymania (7 uur rijden) gebracht, maar daar wacht hun weinig. „In scholen en moskeeën zijn tijdelijke opvangplekken. ‘Echte’ kampen zijn nog in aanbouw. De lokale bevolking doet wat ze kan, maar ga er maar aan staan. Matrassen, voedsel, medische zorg, luiers enzovoorts ontbreken. Drinkwater wordt in flesjes uitgedeeld, maar dat schiet natuurlijk niet op voor 40.000 mensen.” Ceelen vreest bovendien de winter, wanneer de vluchtelingen ook dekens en verwarming nodig zullen hebben.

Veel Syriërs hebben hun land verlaten vanwege „secundaire effecten”, weet Ceelen. „Niet zozeer vanwege het geweld zelf, al horen ze daar veel over en zijn ze daar bang voor.” De meeste vluchtelingen hebben door de oorlog echter geen baan en geen bestaansmiddelen meer. „Ook worden specifiek de Koerden bedreigd met ontvoering en moord.”

Stichting Vluchteling doet een dringend beroep op de internationale gemeenschap. „Die móet deze mensen haar hand toesteken, want de hulp voor deze toestroom kun je niet overlaten aan slechts één land. En elke dag komen er vluchtelingen bij.” De organisatie stelt zelf direct 500.000 euro beschikbaar. De helft daarvan komt ten goede aan opvang in Irak, de andere helft is juist bedoeld om de vluchtelingenstroom een halt toe te roepen. „We helpen mensen liever om in hun eigen land te blijven, tenzij dat natuurlijk onveilig is. Als je huis gebombardeerd is, heb je geen keus.”

Hoelang deze exodus nog doorgaat, durft Ceelen niet te schatten. „Deze aantallen had ik al nooit verwacht.” In totaal zijn al bijna 2 miljoen geregistreerde Syriërs naar omringende landen gevlucht.