Monsterkraan voor megaklus
Negen gestuurde, vier aangedreven assen, een massa van 99,7 ton en een hijsvermogen van 750 ton: aan de nieuwe mobiele kraan van BKV is alles kolossaal.
Hijsklussen worden steeds groter en zwaarder, dus zijn er voortdurend grotere kranen nodig. „Daar moet ons bedrijf voortdurend op inspelen”, constateert Daan Deij, die samen met drie broers de directie vormt van de Barneveldse Kraanverhuur (BKV). Zijn kranen moeten nogal eens uitrukken voor het plaatsen van een windmolen, een chalet of industriële transformatoren, brugdelen en om schepen uit het water te takelen. „Onze klanten zitten van Limburg tot Friesland, maar ook verder weg, in Duitsland en België.”
Het kranenpark van BKV begon wat achter te lopen bij de wensen van klanten. „Onze grootste kraan was gebouwd voor een maximale hijscapaciteit van 400 ton. Opdrachten van onze klanten vereisten echter zwaarder materieel, zodat we vaker elders kranen met een hijscapaciteit van 500 tot 600 ton moesten inhuren. Dat kun je even volhouden, maar op een bepaald moment moet je gewoon met een eigen kraan kunnen voorrijden. Dat stellen onze klanten op prijs.”
Welke kraan erbij moest komen, wist de BKV-directie aanvankelijk niet. „Wij hebben de kat uit de boom gekeken”, vertelt Deij. „Eerst namen we ook nog een Terrex AC 1000 in overweging. Ten slotte hakten we vorig jaar de knoop door: de Liebherr LTM 1750 is de machine die we zoeken.”
Collega-bedrijf Schot kreeg dezelfde kraan al binnen op 13 februari, bij BKV rolt de 4 miljoen euro kostende kolos 17 augustus het terrein op. Steekt dat niet? Deij schudt zijn hoofd. „Zij hebben hem drie jaar geleden al besteld uit de folder. En wij krijgen hem nu slechts vijf maanden later.”
De negenassige Liebherr is beslist geen kleine jongen. Met een massa van 100 ton is het het zwaarste voertuig dat rond mag rijden op de Nederlandse wegen. „Daarvoor moeten we twee stempelbalken, elk van 4 ton, verwijderen”, vertelt de directeur. „In Duitsland mogen die wel aan de kraan bevestigd blijven. Daar mag de kraan met een totaalmassa van 108 ton de weg op.”
De Liebherr haalt maximaal 80 kilometer per uur. Medeweggebruikers hebben daardoor nog weleens de neiging zo’n kolos even snel in te halen. Vaak voegen ze vlak voor de kraan weer in. „Onverstandig”, oordeelt Deij. „Als het fout gaat, laat zo’n massa van 100 ton weinig van een auto heel. Overigens zijn alle achttien wielen voorzien van enorme schijfremmen. Hij staat daardoor ruimschoots binnen de wettelijke norm stil.”
Rijden doet de kraan overigens als de beste. „Alle assen zijn gestuurd. De wielen kunnen tegengesteld sturen om rotondes te passeren; maar ze kunnen ook allemaal dezelfde kant op sturen.”
Een 8 cilinder dieselmotor van vrachtautofabrikant MAN zorgt voor de aandrijving van vier van de negen assen. De 680 pk staan ervoor garant dat hij best vooruit wil én graag een slokje lust. „Ik schat dat hij elke kilometer een liter diesel verbruikt, maar dat kan ook nog wel meer zijn”, verwacht Deij.
Behalve de kraan zijn er ook nog negen trailers en diepladers nodig om alle benodigdheden op de plaats van bestemming af te leveren. „Bijvoorbeeld het blok met de aandrijving van de lier, het zogeheten hydropack, met een Liebherr V6-motor van 330 pk, de zogeheten jib of hulpgiek, de platen voor onder de stempels en de contragewichten van in totaal 204 ton.” BKV heeft er twee splinternieuwe Nooteboom zwaartransporttrailers voor aangeschaft en een Mercedes Actros, een truck voor zwaar transport.
Eenmaal aangekomen op de bestemming staat de Liebherr binnen drie à vier uur klaar voor de hijsklus. Dat is een groot voordeel van een mobiele kraan, legt Deij uit. „Soms zit het werk er na een dag al op en kun je weer gaan. Andere klussen duren wat langer; dan blijft de kraan ’s nachts op de bouwplaats achter. Het is nu eenmaal geen wagentje om ’s avonds weer mee naar huis te nemen.”
Meer capaciteit zal BKV met deze kraan niet snel nodig hebben. Met ingeschoven giek van 16,3 meter is de maximale hijscapaciteit 750 ton, met maximaal uitgeschoven giek van 52 meter is die nog altijd 202 ton. Als daarbovenop de jib en de hulpgieken bevestigd zijn, is de maximale hijscapaciteit op 90 meter hoogte nog altijd 84,7 ton. De maximale hijshoogte is met 155 meter immens.
Afhankelijk van de hoogte van de giek mag de kraanmachinist doorwerken tot windkracht 5 à 6. Bij harde wind bestaat vooral er gevaar voor het breken van de giek, maar bij een heel hoge gieklengte kan de kraan ook omwaaien. Vooral bij het plaatsen van de rotor aan windmolens is dat een groot gevaar, weet Deij.
„Als de wind eenmaal onder de rotor slaat, houd je hem niet meer. Sommige werkvoorbereiders doen niet anders dan dergelijke hijsklussen uit den treure doorrekenen. Een rotor plaatsen kost ongeveer twee uur. Met wisselvallig weer zit de machinist met de laptop op schoot, zodat hij à la minute buienradar.nl kan raadplegen.”
Afgelopen week zijn de machinisten van BKV opgeleid om met de nieuwe kraan aan de slag te kunnen. Deij: „We hebben inmiddels al vijf opdrachten gepland. Eén daarvan is de bouw van een windmolen bij Lelystad van 100 meter hoog.”
