De voormalig Amerikaans ambassadeur in Nederland erkent in het interview dat de coalitietroepen nog onvoldoende inlichtingen „uit het veld” kunnen krijgen om de bewegingen van de opposanten te kunnen volgen.

Amerikaanse militairen hebben in de Iraakse hoofdstad achttien verdachten opgepakt die twee weken geleden betrokken zouden zijn geweest bij de raketaanval op het hotel waar de Amerikaanse onderminister van Defensie, Paul Wolfowitz, logeerde.

Bij de aanval kwam een Amerikaanse kolonel om het leven en raakten achttien mensen gewond. Een Amerikaanse woordvoerder wilde geen bijzonderheden verstrekken over de aanhoudingen.

In de wijk Karrada in Bagdad sloegen zondagavond drie mortiergranaten in. Het salvo was mogelijk gericht op de technische universiteit van Bagdad, maar de granaten troffen een huis. Niemand raakte gewond.

Een Amerikaanse soldaat is zaterdag in de Iraakse hoofdstad Bagdad om het leven gekomen toen het voertuig waarin hij zat, op een landmijn reed. Ook raakte een soldaat gewond. Bij een landmijnexplosie in Basra raakte een Britse soldaat gewond.

In de omgeving van Fallujah hebben Amerikaanse gevechtsvliegtuigen zaterdag bombardementen uitgevoerd op verzetsstrijders die een Amerikaanse patrouille onder vuur hadden genomen. Dat heeft het leger gemeld. Het was de eerste keer dat de Amerikanen overgingen tot bombardementen met gevechtsvliegtuigen, sinds president Bush op 1 mei het officiële einde van de grote gevechtshandelingen afkondigde. Er werden drie bommen afgeworpen.

De Iraakse minister van Buitenlandse Zaken, Hoshyar Zebari, zei zondag dat de Iraakse bestuursraad de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties binnen de gestelde termijn een tijdschema zal leveren voor verkiezingen en het opstellen van een grondwet, maar dat het van de veiligheidssituatie in Irak afhangt of dat tijdschema kan worden aangehouden. De Veiligheidsraad heeft de bestuursraad tot 15 december de tijd gegeven om met een tijdschema te komen. „Als de veiligheid verslechtert kunnen we ons niet aan dergelijke verplichtingen houden”, zei de minister, doelend op de uitvoering van het tijdschema.

De Iraakse minister van Olie, Ibrahim Bahr al-Uloum, zei zondag dat Irak overweegt zijn oliecontracten met Frankrijk en Duitsland op te zeggen, omdat die landen geen geld willen geven voor de wederopbouw van het land. Volgens analisten in Bagdad betekent de uitspraak van de minister ook dat Irak mogelijk geen contracten meer zal sluiten met bedrijven uit die landen voor de wederopbouw van de Iraakse oliesector.

Het Internationale Rode Kruis trekt zich tijdelijk terug uit de Iraakse steden Bagdad en Basra, omdat het er niet langer van uit kan gaan dat het als humanitaire organisatie gevrijwaard blijft van gerichte aanslagen. Dat is zaterdag bekendgemaakt. Na de zelfmoordaanslag van twee weken geleden op het kantoor van de organisatie in Bagdad zei het Rode Kruis in Irak te zullen blijven werken, maar een deel van de ongeveer dertig buitenlandse medewerkers te zullen terugtrekken. Het Rode Kruis heeft in Irak 600 autochtone medewerkers.

De kantoren van het Rode Kruis in het noorden van Irak blijven wel open, zei woordvoerder Florian Westphal van het Rode Kruis in Genève. Hij zei dat het de laatste jaren in veel delen van de wereld voor het Rode Kruis steeds moeilijker is geworden om te werken, omdat er in conflicten „steeds meer spelers” zijn, die het Rode Kruis stuk voor stuk in de gelegenheid moeten stellen zijn werk te doen.

„Je hebt een veelvoud aan gewapende groepen die niet altijd duidelijk onderdeel uitmaken van een bevelsstructuur. Sommige worden net zo goed gedreven door banditisme, ze willen geld, als door politieke doelen. Je moet letterlijk elke kleine groep strijders benaderen en hun goedkeuring krijgen”, aldus Westphal.

De president van het Rode Kruis, Jakob Kellenberger, zei dat zijn organisatie zich in Irak vooral zal gaan richten op het bezoeken van gevangenen en het verlenen van humanitaire noodhulp. Westphal zei dat het Rode Kruis heeft besloten geen militaire bescherming te vragen, omdat daarmee de neutraliteit en onafhankelijkheid van de organisatie in gevaar zouden kunnen komen. „Het is duidelijk dat onze manier van werken neutraliteit vereist. Dat kan gewoon niet anders”, zei hij. Volgens Westphal heeft het Rode Kruis geen rechtstreekse dreigementen ontvangen, maar heeft het op grond van „een algemene inschatting van de situatie” besloten zich terug te trekken uit Bagdad en Basra.

Onder het regime van de verdreven Iraakse president Saddam Hussein zijn mogelijk 300.000 tegenstanders van Saddam vermoord en in massagraven gedumpt. De hoogste mensenrechtenfunctionaris van het Amerikaanse interim-bestuur van Irak, Sandy Hodgkinson, verklaarde dat zaterdag.

Verspreid over heel Irak zouden zich 263 massagraven bevinden. Het bestaan van veertig daarvan is inmiddels bevestigd. „We hebben massagraven gevonden van vrouwen en kinderen met kogelwonden in hun hoofd”, zei Hodgkinson. In het grootste graf, in de buurt van de stad Mahaweel in het zuiden van Irak, zouden meer dan 3000 mensen begraven liggen. De graven zouden vooral de lichamen bevatten van Koerden en sjiieten.