Vijf consortia van bedrijven en kennisinstellingen uit binnen- en buitenland werken momenteel de ideeën uit voor dit instituut. Onder meer Nederlandse universiteiten en beroemde Amerikaanse instellingen als Massachusettes Institute of Technology (MIT) en Columbia University hebben gereageerd op een competitie die de gemeente in april uitschreef.

Dijkgraaf is oud-president van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen en momenteel hoogleraar aan de Princeton universiteit in de Verenigde Staten. Tot de overige juryleden behoort onder anderen SER-voorzitter Wiebe Draijer. De jury beoordeelt half september de vijf uitgewerkte voorstellen. Daarna gaat Amsterdam met de partijen onderhandelen.

Amsterdam hoopt met het topinstituut de economische groei en werkgelegenheid in de stad te stimuleren. De bedoeling is dat (inter)nationale bedrijven en kennisinstellingen er gezamenlijk werken aan oplossingen voor grootstedelijke vraagstukken op het gebied van bijvoorbeeld energie, gezondheid en afval.